Toros Üniversitesinde düzenlenen Türkiye’den Irak'a Bakış konulu konferans ile uluslararası ilişkiler öğrencilerine Irak pazarı anlatıldı. Türkiye ile Irak ticari ilişkileri hakkında bilgi verilen toplantıda komşu ülke ile bu ilişkilerin geliştirilmesi adına neler yapılabileceğine değinildi.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Toros Üniversitesi tarafından ekonomi toplantıları kapsamında düzenlenen ‘Türkiye’den Irak’a Bakış’ konulu konferansın konuşmacıları arasında yer aldı. Moderatörlüğünü Prof. Dr. Ahmet Özer’in gerçekleştirdiği konferansın diğer konuşmacıları; Türk Arap İş İnsanları Derneği (TURAB) Genel Başkanı Canan Sunay, Mersin-Tarsus Organize Sanayi Bölgesi (MTOSB) Başkanı Sabri Tekli, Mersin Tarsus Tarımsal Ürün İşleme İhtisas Organize Sanayi Bölgesi (TÜİOSB) Başkanı Gül Akyürek Balta, Mersin Sanayici ve İş Adamları Derneği (MESİAD) Başkanı Hasan Engin ile Türkiye Irak Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TISİAD) Başkanı Nevaf Kılıç oldu.
Kızıltan: “Bu coğrafyayı birlikte güçlendirebiliriz”
Ortadoğu coğrafyasında yaşanan sıkıntıları hatırlatarak bu sıkıntıların çözümünde bölge insanlarının söz sahibi olması gerektiğini vurguladığı konuşmasında Başkan Kızıltan, Irak ve Türk halkının el ele vererek bölgeyi kalkındırıp zenginleştirmesi gerektiğini söyledi. Bölgede 3’üncü, 4’üncü ülkelerin değil, bölge halkının söz sahibi olması gerektiğini kaydeden Kızıltan, “Ne yazık ki bu coğrafyada yaşayan insanlar çözümde söz sahibi olamıyor. Bu coğrafyanın düzelmesi için öncelikle burada yaşayan insanların eğitim düzeyinin artması, kültür düzeyinin yükselmesi gerekiyor. Her şey ticaretin artması ile çözülmüyor” ifadelerini kullandı. Ticaretin de tek taraflı değil, karşılıklı fayda sağlayacak şekilde yürütülmesinin önemine dikkat çeken Kızıltan, “Ticarette sadece malımızı satmaya odaklanmamalı, karşı tarafın kazancını da düşünmeliyiz. Bunun için öncelikle karşılıklı güven ortamını oluşturmalıyız. 3’üncü ülkelerin yarattığı olumsuzluk içeren yapay düşüncelerden, ön yargılardan kendimizi arındırmalıyız” değerlendirmesini yaptı.
Sunay: “Komşu ülkelerimizle ticaretimizi artırmalıyız”
TURAB Genel Başkanı Canan Sunay, ise Irak’ın Türkiye için Almanya’dan sonra ikinci önemli pazar olduğunu hatırlattı. Kısaca Irak’ta yaşanan savaşlar ve ambargolar hakkında bilgi veren Sunay, ardından bu dönemde Türkiye’nin Irak’a karşı yaptığı ticari hataları özetledi. Ülkelerin ekonomik başarıya komşu ülkelerle ticaretlerini geliştirdikleri oranda ulaşabileceğini vurguladığı konuşmasında Sunay, “Bugün Amerika da AB de Afrika da dış ticaretinin yüzde 80’ini çevre ülkelere yapıyor. Biz de bu konudaki etkinliğimizi artırmalıyız” diye konuştu.
Tekli: “Komşuya yardım etmeliyiz ki bölge ekonomisini birlikte paylaşalım”
MTOSB Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Tekli ise Mersin’in sanayi üretimine ve Irak’a ihracata değindi. 58 firmanın Irak’a ihracat yaptığını ifade eden Tekli, ana ihraç ürününün gıda olduğunu ve ardından cam, çelik konstrüksiyon, makine ve mobilyanın geldiğini anlattı. Irak ile Türkiye’nin komşu değil kardeş iki ülke olduğunu kaydeden Tekli, “Kardeşlerimizle istediğimiz boyutta iş yapamamaktan büyük üzüntü duyuyorum. Onlar enerji zengini ama üretimleri yok. Bu konuda onlara yardım etmeliyiz ki gelecekte bölge ekonomisini birlikte paylaşalım” dedi.
Engin: “Sorun diplomatik yollarla çözülmeli”
MESİAD Başkanı Hasan Engin ise Irak’ın Kürt, Şii ve Sünni Bölge olmak üzere 3’e bölündüğünü ifade ederek, “Aynı şekilde Suriye de bölünmüş durumda. Ana ihracat kapılarımız tamamen kapandı. Sorunun diplomatik yollarla çözülmesi gerektiğini düşünüyoruz” dedi. Komşularla iletişimin artmasına paralel ekonominin de güçleneceğini dile getiren Engin, “Bugün Irak bize dış ticarette çeşitli mobingler uyguluyor. Kapıyı kapatıyor, ürün almıyor. Biz iş dünyası olarak İran’a kayan ihracatımızı yine kendi kapımız üzerinden yürütmek istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Kılıç: “Kardeş şehir çalışmaları yürütüyoruz”
TISİAD Yönetim Kurulu Başkanı Nevaf Kılıç ise iki ülke arası ticari ilişkilerin gelişebilmesi için taleplerini şöyle sıraladı:
“Türk plakalı araçların Basra’ya kadar gitmesini istiyoruz. Şanlıurfa ile Habur arası otoban açılmalı. Türkiye ile Irak arası sınır kapısı sayısı artırılmalı. İki ülkenin iş adamlarına sınır kapılarında geçiş üstünlüğü sağlanmalı. Adana ile Erbil uçak seferleri başlamalı.”
TISİAD’ın faaliyetlerine de değinen Kılıç, son dönemlerde Mersin ile Erbil ve Adana ile Dohok’un kardeş şehirler olması adına çalıştıklarını bildirdi.
Toplantıda TÜİOSB Başkanı Gül Akyürek Balta ise yeni kurulan ihtisas OSB hakkında bilgi vererek yatırımcıları beklediklerini söyledi.