Kamu ve üniversite hastanelerine tedarik sağlayan medikal ve ilaç sektörü temsilcileri yaşadıkları sorunları dile getirdi. Alacaklarının çok ileri tarihlere ötelenmesi sorununun ardından şimdilerde ödemenin alacak miktarının yüzde 20’den başlayan oranlarda feragat edilmesi halinde yapılabileceği gündeme geldi. Sektör temsilcileri, şartların böyle devam etmesi halinde ürün tedarik edememe noktasına geleceklerine, bunun sonunda da piyasada yakın gelecekte yara bandı dahi bulunmasında zorlanılacağına dikkat çekti.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 26 No’lu Sağlık Hizmetleri, Medikal ve Kozmetik Meslek Komitesi tarafından, ortak sorunların değerlendirilmesi adına düzenlenen online toplantı ile sektör temsilcileri bir araya getirildi. MTSO Yönetim Kurulu Üyesi Yasemin Taş moderatörlüğünde gerçekleşen toplantıya Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan da katıldı.
Toplantıda öncelikle üzerinde durulan konu sektörün kamu alacakları oldu. Katılımcılar kamuya hiçbir borçları bulunmadığı, SGK’larını, vergilerini zamanında ödediklerini, buna rağmen konu alacaklara geldiğinde kamu hastanelerindeki alacaklarını tahsil etme sürelerinin 16 ayı, üniversite hastanelerinde ise 3 yılı bulduğunu söyledi. “Firmalarımız bugüne kadar küçülerek, istihdam sayısını azaltarak veya varlıklarını elden çıkararak kaynak yaratmaya çalıştı” diyen katılımcılar, “Sektör şu anda borç batağında, bankalardan kredi kullanarak, alacaklarını tahsil edinceye kadar zaman kazanmaya çalıştı lakin ödemeler geciktikçe borç batağına battı” dedi.
“Uzun beklemelere feragat eklendi”
Şimdilerde uzun beklemelerin yanında bir de alacaklarından feragat edilmesi talebiyle karşı karşıya kaldıklarını kaydeden sektör temsilcileri şunları söyledi:
“Hem ilaç hem de medikal ürünlerde yüksek ölçüde dışa bağımlıyız. Bu nedenle ürün maliyetlerimiz her geçen gün artıyor. Oysa SUT fiyatları 8 yıldır sabit. Birçok ithal marka pazardan çekildi, yerli markalar da varlıklarını devam ettirmekte zorlanıyor. Sektör buna rağmen faaliyetlerini devam ettirebilmek adına sirkülasyonun yüksek olması nedeniyle kamuya faaliyetlerini sürdürmek istiyor. İhalelere giriliyor ve 180 gün vadeli şartnamelere imza atılıyor ama ödemeler bırakın 180 günü 15 – 20 ay yapılmıyor. 2018 yılı öncesinde üniversite hastanelerinden tahsilatta gecikme yaşıyorduk. 5 yıla yakın gecikme yaşanmıştı ve hiçbirimizin beklemeye gücü kalmamışken feragat konusu gündeme gelince ülke ekonomisinde dalgalanmaları da düşünüp ödeme şartlarını kabul etmek zorunda kalmıştık. Ama şu anda Maliye Bakanlığı’ndan tekrar ilaç için yüzde 20, medikal ürünler için yüzde 30-60 arası alacağımızdan feragat etmemiz isteniyor. İhale Yasası, ihaleye konu olan alımların bütçesinin oluşturulmasını zorunlu kılarken, ihale tamamlandıktan sonra ödemelerin neden yapılmadığını anlamış değiliz. Çok düşük karlılıkla yaptığımız satışların tahsilatını %20-%60 feragat ile tahsil etmemizin talep edilmesi kabul edilemez.”
“Büyükler daha da büyüyecek, küçükler yok olacak”
İhaleler noktasında sorun yaşandığını da belirten sektör temsilcileri bu noktada da karşılarına DMO’nun çıkarıldığını, DMO ile anlaşması olmayanların ihalelere doğrudan teklif vermesinin önüne geçildiğini anlattı. Bu şartlar altında Anadolu’da faaliyet gösteren firmaların sektörde yaşama şansının kalmayacağına dikkat çeken temsilciler, büyüklerin daha da büyüyeceğini, orta ölçekli firmaların ise ya küçüleceğini ya da yok olacağını dile getirdi.
Alacaklarını tahsil edemeyeceklerini bilmelerine rağmen zaman zaman hastaların mağdur edilmemesi adına oldukça pahalı ilaç ya da malzemeleri hastanelere göndermelerine karşın hak etmedikleri davranışlarla karşılaşmanın üzüntüsünü yaşadıklarına değinen sektör temsilcileri, “Geçmişte yanımızda çok sayıda personel çalıştırırken bugün ciddi ölçüde küçülmeye gittik. Birçok yurtdışı firmanın liman nedeniyle Mersin’de bayiliğini yaparken bunları kaptırmaya başlıyoruz. Sektör ciddi yara aldı” dedi.
Konuyu dinleyen Başkan Kızıltan, yaşanan sorunların rapor haline getirilmesini talep ederek konuyu TOBB kanalıyla Ankara’da ilgili yerlere taşıyıp takipçisi olacaklarını bildirdi.
