Rusya’da yatırım iklimi ve sanayi yatırım projelerine devlet tarafından verilen destekler anlatıldı. Yatırım için cazibesini koruyan ülkeler arasında gösterilen Rusya’da sanayiye verilen öneme paralel artan teşvikler ve bununla birlikte düşen yatırım maliyetleri hakkında bilgi verildi.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) bünyesinde yürütülen Avrupa İşletmeler Ağı Projesi (Doğu Akdeniz Konsorsiyumu) kapsamında, ‘Rusya’da Yatırım İklimi ve Sanayi Yatırım Projelerine Devlet Destekleri’ Webinarı düzenlendi. Webinarda Rusya'da mühendislik ve yatırımların finansal parametrelerinin optimizasyonu alanlarında uzman MonDef FOMALHÄUT firmasının Genel Müdürü Nejat Özçimen ve Ekonomist Ahmet Gürdal katılımcılara, Dünya ve Rusya'daki makroekonomik veriler, Rusya'daki yatırım iklimi, devlet destek tipleri (Vergi teşvikleri, korunma, altyapı ve ucuz faizli krediler), faaliyet alanlarına göre teşvikler, finans modelinin doğru kurulması gibi konularında bilgi verdi.
Gürdal: “Rusya yatırım için cazibesini koruyan bir ülke”
Rusya’nın makro ve mikro ekonomik verilerini değerlendiren Ekonomist Ahmet Gürdal, ardından pandemiyle birlikte bozulan bazı rakamsal verilere rağmen bu ülkenin halen yatırım cazibesini koruduğunu söyledi. Yatırımcı çekmek için yatırım teşviklerini artıran bir ülke olduğunu kaydeden Gürdal, şu değerlendirmeyi yaptı:
“Bir ülke ne kadar stres testinden geçmişse, sorun çözme yeteneği de o kadar artıyor. Bir ülke dışarıda ve içeride yaşadığı sorunlar karşısında kendisini her seferinde ispatlamışsa, o ülke yatırım yapılabilir ülkedir. Rusya geçmişte çok riskli görünüyordu. Ama bugün yapılan yatırımlar bittiğinde geri ödeme hızı açısından çok cazip bir ülke. Avrupa’da bulunamayacak karlılıklar söz konusu. Parasal rezervleri yüksek, yönetim sağlam, teşvikler var, merkez bankası sağlam ve tüm bu özellikleri göz önünde bulundurulduğunda cazibesini koruyan bir ülke olarak değerlendirilebilir.”
Yatırım için Rusya’ya gelince yalnızca bankalarla anlaşmanın zor olabileceğine dikkat çeken Gürdal, sorun yaşamamak için çok düzgün bir finansal model gösterilmesi gerektiğini vurguladı. Finansal model iyi olmasına rağmen süreçlerin biraz uzun işleyebildiğini kaydeden Gürdal, “Bu nedenle finansman sağlarken ya buradaki Türk bankalarından yararlanıyorsunuz ya da teşvikleri kullanıyorsunuz. Teşvikler zaten bir numaralı alternatif, ucuz arsa, vergi yardımları maliyetlerinizi çok düşürüyor ve geri ödeme hızınızı çok artırıyor” dedi.
Özçimen: “En önemli yatırım yerleri özel ekonomik bölgeler”
MonDef FOMALHÄUT firması Genel Müdürü Nejat Özçimen ise ağırlıklı olarak sanayi yatırımlarına verilen teşviklere değindi. Rusya’nın dünyanın en büyük coğrafyalarından birisi olduğunu ve eğitim seviyesinin de üst düzeyde yer aldığını kaydeden Özçimen, doğal kaynaklar açısından avantajlarına da değindi. “Ancak Rusya doğal kaynaklarının avantajını her zaman koruyamayacağını görerek sanayi yatırmalarına yönelmeye başladı” diyen Özçimen, ardından sanayide yabancı yatırımın artması adına yapılan çalışmaları şöyle özetledi:
“Rusya yatırım açısından halen çok bakir bir ülke. Yatırım yapacağınız bölgeye göre, yatırımınızın çeşidi ve büyüklüğüne göre çok farklı teşviklerden yararlanabilirsiniz. Türkiye’dekine benzer teşvikler orada da var. Doğu Avrupa’nın teşviklerinden yola çıkıp yaşanan olumsuzlukları göz önünde bulundurup revize ederek daha basit teşvikler geliştirilmiş. Belki serbest bölge yok ama özel ekonomi bölgeleri, organize sanayi bölgeleri var. Yabancı yatırımcılar için özellikle özel ekonomi bölgelerine yatırımın cazip olduğu söylenebilir. Teşvikleri arsa ve altyapı teşvikleri, vergi teşvikleri ve ucuz kredi bulma teşvikleri olarak 3’e ayrılabilir. Arsayı dünyada neredeyse en ucuz rakamlarla sağlayan ülke. Büyük coğrafya olunca yatırım yapacağınız bölgeye bağlı olarak neredeyse ücretsiz diyebileceğimiz sembolik ücretlerle arsa tahsis ediliyor. Gaz, su ve elektrik de aynı şekilde sembolik rakamlara veriliyor. Vergiler ise işletme açtığınızda gelir vergisi, KDV, işçilere ödenen sosyal primler, arsa ile emlak vergisi ve gümrük ile transport vergisi şeklinde oluyor. Ülkede 30 civarı özel ekonomik bölge var ve bu bölgelerde ciddi vergi indirimleri bulunuyor. Bu bölgelerin dışında gelişmeye açık bölgeler diye nitelendirdikleri alanlarda da benzer vergi indirimleri uygulanabiliyor. Yine yatırım yapılan bölgeye göre düşük faizli kredi bulmanız noktasında da destek var. Avrupa’da Rusya için her zaman yatırımların sıkıntıya girebileceğine dair bir önyargı vardır ama bu özel ekonomik bölgeler sizi ve yatırımınızı koruma altına alıyor. Türk yatırımcılar için en önemli yatırım yerleri olarak gösterilebilir.”
