Mültecilerin ekonomiye kazandırılması adına düzenlenen ‘Türkiye’deki Mülteci Girişimciliğinin Güçlendirilmesi Çalıştayı’ ile Mersinli mültecilere şirket kurulumundan girişimci desteklerine kadar girişimci olabilmek adına ihtiyaç duyulan bilgiler anlatıldı.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) ev sahipliğinde, İnsani Gelişme Vakfı (İNGEV) ve İstanbul Politikalar Merkezi (İPM) Ortak Girişimi ‘ActHuman Sosyal Kapsama İnisiyatifi’ olarak, Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) işbirliği, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti finansal desteği ile ‘Türkiye’deki Mülteci Girişimciliğinin Güçlendirilmesi’ Çalıştayı düzenlendi. Hedef, Türkiye’de yaşayan mültecilerin ekonomiye doğru şekilde kazandırılmasını sağlamak. 8 Mart'ta İstanbul’da başlayan ve 22 Mart'ta Hatay’da düzenlenen toplantı ile devam eden çalıştay serisi 12 Nisan'da Mersin'de düzenlenen çalıştay ile sona erdi. Çalıştay kapsamında KOSGEB Mersin Hizmet Merkezi Müdürü Danyal Peker, küçük ve orta ölçekli şirketlerin kapasitelerini güçlendirmek adına verilen hükümet destekleri hakkında bilgi verdi. Ekonomi Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürü Ali Can Kahya yerel girişimciliği geliştirmek için verilen devlet teşviklerine değinirken, İNGEV Mütevelli Heyeti ve Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Arkın Eyvazoğlu, şirket kuruluş işlemlerini ve yasal çerçeveyi anlattı. Toplantı, uyuma dair bilgi ve tanıştırma oturumu ile sona erdi.
Çoker: “Mülteci danışma hattı kurduk”
Çalıştayın açılış konuşmasını gerçekleştiren İNGEV Direktörü ve Danışma Kurulu Üyesi Berk Çoker, mülteci girişimciliği üzerine çalıştıklarını ve ilk önemli projeyi 2016 yılı Mayıs ayında İstanbul’da gerçekleştirdiklerini söyledi. İstanbul’da Dünya İnsani Zirvesi ile çalışmaya başladıklarını, İstanbul’daki mülteci gençleri desteklemek için kapasite artırımı konusunda sunum yaptıklarını bildiren Çoker, ardından Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı’na 2050 yılında yaşlı bakım analizi ve ülkeye mali yükü üzerine akademik danışmanlık hizmeti verdiklerini kaydetti. Uluslararası kuruluşlarla İstanbul’da işgücü piyasası araştırması yaparken gençlerin başlangıç seviyesi işlerinin ne olması gerektiği ve Endüstri 4.0’a nasıl daha iyi entegre olabileceklerini gün yüzüne çıkarmaya çalıştıklarını ifade eden Çoker şunları söyledi:
“2018 yılında başlayan bu yeni projemiz için İstanbul ve Hatay'ın ardından Mersin’e geldik. Şu anda Türkiye’de 10 büyük şehirde 7-8 bin civarında Suriye sermayeli şirket faaliyet gösteriyor. Yaklaşık 5 milyar dolar kapitalle Türkiye ekonomisine katkı sağlıyorlar. 15 farklı sektörde çalışıyorlar. Onların Türkiye’ye gelmesi bizim için de önemli çünkü 450 milyonluk Arap coğrafyasına açılımımıza destek oluyorlar. Bu çalıştayların yanında iki ay önce Mülteci Danışma Hattı kurduk. Ve şirket kurulumlarında ve sonrasında destek olmaya çalışıyoruz.”
Taşkın: “Mülteciler yardım parası istemiyor”
UNHCR Türkiye Yetkinlik Programları Müdürü Damla Taşkın da hedeflerini ve çalışmalarını anlattı. UNHCR olarak acil durumlarda mültecilere öncelikle su ve battaniye tedarik ettiklerini ancak artık krizlerin bu yöntemlerle çözülmemeye başladığını kaydeden Taşkın, “Çünkü artık bir kişi zorla yerinden edilince 10 yılları aşkın süre mülteci konumunda kalıyor. Suriye Savaşı’nın 7’nci yılındayız. Bu nedenle artık mülteci insan kaynağından faydalanmamak, toplumun üretken bireyleri haline gelmemeleri büyük bir kayıp oluyor” dedi. Mültecilerin yardım parası istemediğini, para kazanmak, çocuklarının eğitim imkanlarından yararlanmasını sağlamak istediğini vurgulayan Taşkın, “Türkiye’de yalnızca Suriye kökenli 3,5 milyon nüfustan bahsediyoruz. Neredeyse küçük bir Avrupa ülkesi nüfusu kadar. Biz istiyoruz ki mülteciler bulundukları ülkelerde, bulundukları süre boyunca üretken kişi olsun. Bu bakış açısı ile program yürütüyoruz” dedi. İkinci konu olarak mültecilerin ekonomik hayata doğru katılımı için mesleki ve dil eğitimleri konusunda çalıştıklarını anlatan Taşkın, üçüncü konu olarak özel sektör ile işbirlikleri yaptıklarını dördüncü olarak mültecileri girişimciliğe yönlendirdiklerini anlattı.
Uçar: “2012’den bu yana Suriyeli nüfusa yönelik projelere katkı sağlıyoruz”
MTSO Genel Sekreter Yardımcısı Ezgi Biçer Uçar ise MTSO’nun bu alanda yürüttüğü çalışmalar hakkında bilgi verdi. “Odamız 2012 yılından bu yana kentimize yerleşen Suriyeli nüfusa yönelik projelerde yer almakta ve katkı sunmakta” diyen Uçar, “Bu projeler genellikle mesleki eğitime yönelik olurken, bizler bunun bir ihtiyaç olmakla birlikle, girişimciler ve işadamlarına yönelik çalışmalar yapılması gerektiğini de hep vurguladık” diye konuştu. MTSO’ya binin üzerinde Suriye sermayeli firmanın kayıtlı olduğunu bildiren Uçar, “Bizler diğer üyelerimiz kadar onların da sorunları ile yakından ilgileniyor, verdiğimiz hizmetlerden en iyi şekilde faydalanmaları için çaba harcıyoruz. Bir araya geldiğimiz toplantılarda vurguladıkları en önemli sıkıntılardan birisi de mevzuatı takip etme noktasında yaşadıkları sorunlardı. Bu anlamda kurulan danışma hattının çok önemli bir adım olduğunu düşünüyoruz” dedi.
