Mersinli işletmeler bir taraftan Ekonomi Bakanlığı desteklerinin detaylarını öğrenirken diğer taraftan Bakanlık yetkilileri ile sorunlarını paylaştı. Toplantıda firmaların sorunlarını dinleyen yetkililer, aldıkları notlar çerçevesinde hazırlayacakları raporları Bakanlığa sunup çözüm arayacak. Oldukça yoğun katılım sağlanan toplantıda aktarılan bilgiler katılımcı firmalardan büyük beğeni topladı.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) ile Akdeniz İhracatçı Birlikleri işbirliğinde ‘Ekonomi Bakanlığı Destekleri Bilgilendirme Toplantısı’ düzenlendi. Firmaların yoğun ilgi gösterdiği toplantıda Ekonomi Bakanlığı’nın Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü Zafer Soylu, Serbest Bölgeler Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdür Yardımcısı Hacim Selahettin Kosaoğlu, İhracat Genel Müdür Yardımcısı Zergül Özbilgiç, Avrupa Birliği Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Tan ve Ekonomi Bakanlığı Daire Başkanı Mehmet Ekizoğlu Bakanlık destekleri hakkında bilgi aktardı. Toplantı sonunda Ekonomi Bakanlığı İhracat Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Mustafa Ali Yurdakul ise e-ticaret destekleri hakkında bilgilendirme yaptı.
Toplantının açılış konuşmasını gerçekleştiren MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aşut, Türkiye’nin yeni bir başarı hikayesinin adımlarını attığı, yeni bir sürece girdiğini söyledi. Bugüne kadar büyük sıkıntılar çekildiğini ve bu sıkıntıların en büyük yükünü de ekonomide yaşadıklarını vurgulayan Aşut, “Ancak, iş dünyası olarak pes etmedik, ürettik, ihracata devam ettik” dedi. Artık var olanı koruma döneminin biterek sıçrama döneminin başlaması gerektiğini vurgulayan Aşut, şunları söyledi:
“Artık, ülke ekonomisi olarak daha katma değerli, daha yüksek teknolojili ve daha çok ihracat odaklı bir büyüme hikayesi yazmak zorundayız. Bu, bizim sadece zenginliğimiz değil, aynı zamanda toplumsal huzur meselemizdir. Artan küresel rekabette bugün devletimiz de yanımızdadır. Bu uyum olmadan gerçek bir başarı hikayesi yazamayız ve ekonomimizin omurgası olan KOBİ’leri ayakta tutamayız.”
Düzenlenen toplantı vesilesiyle Mersinli firmaların desteklerden maksimum düzeyde faydalanmasını beklediğini kaydeden Aşut, “Çünkü bu ülkenin gerçek gücü girişimcisidir. Devletimiz girişimcimizin yanındadır” dedi.
Soylu: “Mersin dinamizminin nereden geldiğini gördük”
Toplantıda Ekonomi Bakanlığı’nın Ürün Güvenliği ve Denetimi Genel Müdürü Zafer Soylu, Nisan ayından itibaren yeni bir uygulamamaya başladıklarını anlattı. Yatırımcıların sorunlarına Ankara’dan çözüm üretmek yerine illeri ziyaret edip bire bir sorunları sahada dinleyip çözüm bulmaya başladıklarını kaydeden Soylu, bugüne kadar 21 şehir ziyareti tamamladıklarını anlattı. Bu şehirlerde yaklaşık bin firmaya temas ettiklerini dile getiren Soylu, son iki gündür ise Adana, İskenderun, Osmaniye ve Mersin’de ziyaretlerde bulunduklarını söyledi. Mersin’de 5 grup halinde 50 firma ziyaretini tamamladıklarını açıklayan Soylu, “Burada gerçekleştirdiğimiz ziyaretlerde firmalarınızın desteklerimizden yararlandıklarını, bakanlığımız ile ilgili şikayetlerin de oldukça sınırlı olduğunu gördük. Böylece Mersin’in dinamizminin nereden geldiğini daha iyi anlamış olduk” dedi. Yapılan ziyaretlerde kendi gözlemleri doğrultusunda tespit ettiği en önemli sorunu ise Soylu şöyle özetledi:
“Ekonomi Bakanlığı ile ilgili en önemli sorun, özellikle dış ticarette ve bölgeniz olarak da yaş meyve ve sebze ihracatında, İhracatı Etkileyen Dış Ticarette Risk Esaslı Kontrol Sistemi’ndeki (TAREKS) bilgisayar yazılımlarında yaşanan bazı sorunlar. Bu sıkıntıların farkındayız. O sıkıntılardan biz de şikayetçiyiz ve en aza indirebilme çalışmaları sürüyor.”
Özbilgiç: Rekabeti bozmadan teşvik vermeye çalışıyoruz”
İhracat Genel Müdür Yardımcısı Zergül Özbilgiç de sözlerine ziyaret ettikleri Mersinli firmalara değinerek başladı. Ardından verilen destekleri anlatan Özbilgiç, desteklerde objektif kriterler bulunduğunu, firmaların bu konudaki taleplerini değerlendirip rekabeti bozmadan teşvikler vermeye çalıştıklarını söyledi. Yatırımcıyı Bakanlık olarak velinimet gördüklerini vurgulayan Özbilgiç, hedeflerinin daha fazla yatırım yapılmasını, istihdam sağlanması ve ülkenin kalkınmasına katkı sağlanmasının yolunu açmak olduğunu söyledi. Özbilgiç daha sonra destekler hakkında şu bilgileri verdi:
“Temel sistemimiz Bölgesel Destek Sistemi. Adı üzerinde bölgelere göre değişiklik arz eden bir sistem. AB Mevzuatı da daha az gelişmiş yörelerde daha fazla destek verilmesine imkan sağlıyor. Bunun dışındaki yatırımlar da, katmadeğer yaratmayan, ülkemizde daha fazla olan yatırımlarda genel teşvik belgesi veriyoruz. Bunun dışında öncelikli yatırım konuları denilen, ülkenin kalkınmasına fayda sağlayacak yatırım konuları var. 2012’den bu yana öncelikli yatırım sayısı giderek arttı.
Yatırımcılardan desteklerin bölgesel geldiğini ama bazı sektörlerin her yerde desteklenmesi gerektiği talepleri geldiğini, ya da bazı sektörlerin lojistik açıdan 5 ya da 6’ncı bölgede yatırımının gerçekleştirilemediği bu nedenle her yerde desteklenmesi gerektiği yönünde talepler geliyor. Bunları da değerlendiriyoruz. Örneğin maden yatırımları her yerde destekleniyor. Stratejik bir ürün olan Karbon Elyaf üretimini öncelikli yatırımlar kapsamında değerlendirip destekliyoruz ya da eğitim yatırımları. Bu da öncelikli yatırımlar kapsamında değerlendiriliyor ve destekleniyor.”
“Proje bazlı destek sistemimiz var”
Cari açığın azalmasına katkı sağlayacak yatırımların da stratejik yatırımlar olarak görüldüğünü ve bazı avantajlı destekler verildiğini kaydeden Özbilgiç, “Son dönemde yürürlüğe giren Proje Bazlı Destek Sistemimiz var. Bunlar da ülkemizin kalkınmasına ciddi hamle yaptıracak yatırımlar,100 milyon dolar üzerindeki yatırımlar. Bunlara da terzi usulü destekler verebiliyoruz” dedi. Bu tür yatırımlara enerjiden, faiz desteğine kadar çok geniş bir yelpazede destekleme yapabildiklerini dile getiren Özbilgiç, istihdamı yüksek sektörlere sigorta pirim destekleri, yatırım yeri tahsisi gibi destekler verebildiklerini anlattı.
Kosaoğlu: “Destek başvuruları elektronik ortamda alınacak”
Yurtdışı Yatırım ve Hizmetler Genel Müdür Yardımcısı Hacim Selahettin Kosaoğlu devlet destekleri konusunda Ekonomi Bakanlığı’nın politikası gereği desteğe başvuru sürecinin hızlanması için 2018’de kayıtlı elektronik posta ile başvuru alınacağını bildirdi. Beyan ve başvuru sürecinin bu sayede hızlanacağını kaydeden Kosaoğlu, şirketlere şimdiden bu altyapı yatırımını kurmaları tavsiyesinde bulundu.
Mersin’in Serbest Bölgeler Genel Müdürlüğü’ne yabancı olmadıklarını kaydeden Kosaoğlu, ihracat odaklı çalışılması durumunda yeni yatırımcılara yönelik ciddi avantajlar bulunduğunu anlattı.
“Genel Müdürlüğümüz uhdesinde mal ihracatçıları için sağlanan desteklerin hizmetler sektörü için de karşılığı sağlanıyor” diyen Kosaoğlu, “Çok yeni bir desteğimiz de bu yıl Sayın Bakanımızın da duyurduğu, özellikle müteahhitlerimizin yurtdışı projelerinde Türkiye’den mal ihraç etmeleri durumunda sıfır faizli kredi desteği sağlanması. Eximbank üzerinden kullandıkları desteğin faizlerinin kendilerine geri ödenmesi desteği veriliyor” dedi.
Ayrıca navlun destekleri bulunduğuna da dikkat çeken Kosaoğlu, bu desteğin de yılsonuna kadar devam edeceğini açıkladı. Web sitelerinin oldukça aktif olduğunu vurgulayan Kosaoğlu, yeni uygulamaların mutlaka takip edilmesi tavsiyesinde bulundu.
Tan: “Hedefimiz, katma değer ihraç edebilmek”
Hedeflerinin katma değer ihraç edebilmek olduğunu anlatan Avrupa Birliği Genel Müdür Yardımcısı Mehmet Tan, “Bakanlık olarak ihracatçılarımızın, üreticilerimizin yeni pazarlara avantajlı erişebilmesi için elimizden geleni yapmaya çalışıyoruz. Mümkün olduğunca hedef pazarlarımızda tercihli ticaret anlaşmalarıyla önünüzü açmaya çalışıyoruz” dedi. Destek mekanizmalarıyla üreticinin mevcut Pazar ya da başka pazarlarda hedefledikleri pazarlara girişlerini kolaylaştırmak istediklerini kaydeden Tan, “Pazarlara girişlerinizi kolaylaştırmak, bu pazarlara giderken riskinizi asgariye indirmek ve bu pazarlarda kalıcılığınızı artırmak için çeşitli mekanizmalar uyguluyoruz” dedi.
Ekizoğlu: “Yerli üreticiye adil oyun sahası açma çabasındayız”
Her ihracatçının biraz da ithalatçı olduğunu anlatan Ekonomi Bakanlığı Daire Başkanı Mehmet Ekizoğlu, bu noktada iki adet öncelikleri olduğunu söyledi. İlk olarak yerli üretime zarar vermeyecek şekilde ithalatı yönetmeye çalıştıklarını vurgulayan Tekizoğlu, “Bunun için eğer talep edilen ithal ürünün yapılan incelemelerde yerli üretime zarar verdiği tespit ediliyorsa anti damping vergiler, ilave gümrük vergileri, ilave önlemler kullanabiliyoruz. Amacımız yerli üreticiye daha adil bir oyun sahası açmak” dedi.
Aynı zamanda üreticilerin hammaddelerini daha uygun maliyetlerle temin edebilmeleri adına uygulamaları bulunduğunu da kaydeden Tekizoğlu, bunun için de gümrük vergilerinin askıya alınabildiğini bildirdi. Tekizoğlu, kullanılmış makine ithaline izin verilmesi konusu üzerinde ise değerlendirmelerin sürdüğünü anlattı.
Yurdakul: “e-ticarette toplu üyelik destekleniyor”
İhracat Genel Müdürlüğü Daire Başkanı Mustafa Ali Yurdakul e-ticarette sağlanan destekler hakkında bilgi verdi. E-ticaret ile ilgili devlet destekleri işbirliği kuruluşları aracılığıyla Bakanlığın ön onay verdiği sitelere en az 250 üyenin toplu üyelik müracaatlarının yüzde 80 oranda desteklendiğini anlatan Yurdakul şunları söyledi:
“Destek mekanizması yaklaşık 1 yıl önce devreye girdi. Sayın Bakanımız bu yılın sonuna kadar 10 bin ihracatçının, müteşebbisin e-ticaret platformlarına iş birliği kuruluşları kanalıyla üye olmasını talimatlandırdı. Bu çerçevede en büyük projelerden birini TİM yürütüyor. Bunun dışında Konya Ticaret ve Sanayi Odası ile OSTİM’in projeleri var. Şu anda yaklaşık 4 bin civarında müteşebbisi üye yapmış durumdayız. Üye olunabilecek yerli ve yabancı toplamda 27 tane portal var.”
İhracatçıya her yıl Fiyat İstikrar Destekleme Fonun’ndan 2,5 milyar TL kaynak aktarıldığına da değinen Yurdakul, bu desteklerin hibe niteliğinde olduğunu anlattı. Desteklerin Para Kredi Koordinasyon Kurulu kararıyla belirlendiğini kaydeden Yurdakul, yaklaşık 13-14 farklı alanda destek verdiklerini söyledi.
