Mut, 127 bin tonluk üretimle Türkiye sofralık kayısı üretiminin yüzde 80’ini gerçekleştiriyor. Sezona sayılı günler kala tüm sektör paydaşlarının katılımıyla kayısı üretim ve ihracatında yaşanan sorunlara ortak çözüm arandı. Yapılan toplantılarla kayısının raf ömrünün uzatılıp, üretim maliyetleri düşürülüp dış pazarlardaki rekabetçi yapıyı güçlendirerek ihracat gelirinin artırılması hedeflendi.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, taze kayısı üretim ve ihracatının artırılmasına yönelik etkinliklere katılmak üzere Mut’a gitti. Burada ilk olarak dar katılımlı bir değerlendirme Çalıştayında sektör temsilcileriyle bir araya gelen Çakır, ardından Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar ve Mersin Valisi Ali Hamza Pehlivan’ın katılımıyla düzenlenen ‘Taze Kayısı Üretim ve İhracatını Değerlendirme Toplantısı’na katıldı.
İlk olarak Mut Ticaret ve Sanayi Odası’nda (TSO) toplanan sektör paydaşları sınırlı katılımla düzenlenen çalıştayda kendi aralarında istişarede bulundu. Burada ihracatın artırılmasına yönelik değerlendirmeler yapıldı. Öncelikle fire oranlarının ve ikinci kalite ürünlerin azaltılması için toplama sepetleri ve taşıma sandıklarının küçültülmesi gerekliliği konuşuldu. Ardından Mut’ta ilave soğuk hava depoları ve makineyle işleme tesislerinin kurularak ihracatçı ve tüccarın bu ürünleri yerinde işlemesi sağlanarak fire ve ikinci kalite ürün oranlarının azaltılabileceği değerlendirildi. Bu şekilde lojistik maliyetlerin de aşağı çekileceğine işaret edilerek rekabetçi yapının güçleneceği vurgulandı. Eğitimin önemine de dikkat çekilen çalıştayda MTSO ile AKİB ortak çalışması ve Mut’taki sektör paydaşlarının işbirliğiyle eğitim videoları hazırlanıp üretimden toplamaya, ürünün taşınmasından saklanmasına kadar tüm aşamalarda sektörün bilinçlendirilmesi kararı alındı. Mut meyve sebze halinin genişletilmesi, işçi bulma sorununa karşı alınabilecek önlemler, Kayısı Üretici Birliği kurularak örgütlü hareket edilmesinin sağlayacağı faydalar, kurumlararası işbirliğinin artırılması gerekliliği de konuşulan konular arasında yer aldı.
‘Taze Kayısı Üretim ve İhracatını Değerlendirme Toplantısı’ düzenlendi
Dar katılımlı çalıştayın ardından Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği (AKİB), Mut TSO ve Mut Ziraat Odası organizasyonu, Mut Ziraat Odası evsahipliğinde ‘Taze Kayısı Üretim ve İhracatını Değerlendirme Toplantısı’ düzenlendi. Toplantıya MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, Ticaret Bakan Yardımcısı Volkan Ağar ve Mersin Valisi Ali Hamza Pehlivan’ın yanı sıra Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Ferhat Gürüz, Mut TSO Yönetim Kurulu Başkanı Şahin Sezer, Mut Ziraat Odası Yönetim Kurulu Başkanı Muharrem Yılmaz, Mersin İl Tarım ve Orman Müdürü Erdem Karadağ ile sektör temsilcileri katıldı. Etkinlikte, üreticilerin sorun ve taleplerinin ilgili paydaşlar nezdinde çözüme kavuşturulması ve ihracat potansiyelinin daha yukarı taşınması hedeflendi.
Ağar: “Mut kayısı üretimiyle ülke ekonomisine değer katıyor”
Toplantıda söz alan Ticaret Bakan Yardımcısı Ö. Volkan Ağar, Mut’un dünya kayısı üretiminde ilk sırada yer aldığını hatırlattı. Ardından TÜİK verilerini aktaran Ağar şu bilgileri paylaştı:
“TÜİK verilerine göre, 2023 yılında kayısı üretimi 750 bin ton, zerdali üretimi ise yaklaşık 16 bin 500 ton olarak gerçekleşti. Mersin 2023 yılındaki 156 bin tonluk kayısı üretimiyle ülkemiz kayısı üretiminden yaklaşık yüzde 21 pay aldı. 2022 yılında 21.2 milyon dolarlık taze kayısı ihracatı gerçekleştiren Mersin’in 2023 yılındaki ihracat kazancı 18.7 milyon dolar oldu. Yine Mersin’in kayısı üretiminin yüzde 80’inden fazlasını 127 bin tonluk üretimiyle Mut’un 2007’den bu yana coğrafi tescilli ürünü olan Mut kayısısı ile gerçekleştirdiğini görüyoruz. Toplam 77 bin dekar arazide yaklaşık 1 milyon kayısı ağacına sahip ilçemizde 4 bin kayısı üreticimiz tadıyla kokusuyla fark oluşturan bu kıymetli ürünümüzden geçimini sağlıyor. Ayrıca ülkemiz ekonomisine de değer katıyor.”
Pehlivan: “Mersin, tarımsal üretimde söz sahibi”
Toplantıda söz alan Mersin Valisi Ali Hamza Pehlivan ise, “Ülkemiz dünya ölçeğinde tarımda söz sahibi bir ülke. Ülkemiz içinde de Mersinimiz tarımda, tarımsal üretiminde söz sahibi bir ilimiz. Son derece verimli topraklarıyla özellikle bitkisel üretimde ön plana çıkan bir ilimiz. Bakınız dünya üzerinde ortalama 136 farklı meyve türünden bahsediliyor. Bunların 80’inden fazlası ülkemizde yetişiyor ve ülkemizde de Mersin bu üretimde öne çıkıyor. Malum, narenciyenin başkentiyiz ama narenciyeyle de kalmıyor. Mut ilçemizde kayısı, zeytin, üzüm, incir, elma gibi ürünleri eli nasırlı çiftçimiz üretiyor” dedi.
Üreticilerin yoğun ilgi gösterdiği toplantı sonunda tüm katılımcıların soruları Vali Pehlivan koordinesinde ilgili kurum yetkilileri tarafından tek tek yanıtlandı. Pehlivan, ilgili kurumlardan bir komite oluşturularak önümüzdeki süreçte de üreticilerin sorunlarına hızlı çözümler üretilmesi talimatı verdi.