Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) tarafından bu yıl 9’uncusu düzenlenen Mersin Kenti Edebiyat Ödülü Şair Cevat Çapan’ın oldu. Şair ve Çevirmen Çapan’ın hayat hikayesinden kesitlerin anlatıldığı ve şiirlerinin okunduğu ödül töreninde konuşan Çapan, “Edebiyat bizim hayatı anlamaya çalıştığımız en güzel yol. Edebiyat bize hiçbir şey vermiyorsa bile anlayış verir” dedi.
MTSO Konferans Salonu’nda düzenlenen törende, değerlendirme kurulu tarafından büyük ödüle layık görülen Modern Türk şiirinin öncülerinden Çapan'ın, şiirin insanla ilişkisini yalın bir Türkçe ile yansıtmasına dikkat çekildi. TRT Spikeri Hafize Okan'ın sunumuyla gerçekleştirilen törende konuşan MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aşut, MTSO’nun neden böyle bir ödülün parçası olduğunu anlattı. “Neden böle bir edebiyat ödül törenine iş dünyası öncü oldu? Burjuva ve emek karşıtı gibi algılanan iş camiası neden bir kentin edebiyat ödülüne her yıl destek verir?” sorularına yanıt arayan Aşut şunları söyledi:
“Çünkü iş dünyası, bu toplumun kendisidir. İş dünyamızın çok büyük bir kısmı Anadolu’nun alçak gönüllü insanlarının, ustaların, küçük sermayeli girişimcilerin çocuklarıdır. Bu kişilerin birilerinin zannettiği gibi, topluma tepeden bakan seçilmişlerle, elitlerle, burjuva ailelerle, büyük sermaye sahipleriyle veya feodal ağalarla ilgisi yoktur. Ben bu anlamda kendi kentimden sorumlu bir iş insanı olarak kendi iş camiamıza baktığımda, başarıyla üretim yapan, iş ve aş veren, ihracat yapmak için savaş bölgelerinde bile risk alan çalışkan ve alçak gönüllü insanlar olduklarını çok iyi biliyorum.
Mersin Kenti Edebiyat Ödülü’nü alan değerli edebiyatçılarımız Nezihe Meriç’in, Tahsin Yücelin, Osman Şahin’in eleştirdiği dünyadan bizler de nasibimizi aldık. Sayın Latife Tekin’in, Leyla Erbil’in, Ahmet Oktay’ın ifade ettiği acılar; bizim de acılarımızdı. Demir Özlü’nün, Metin Cengiz’in, Sayın Çapan’ın gerçekleri bizim de gerçeklerimizdir. İş dünyası, bu toprakların çocuklarıdır. İşte bundan dolayı bu ödülün bir parçası olduk ve olmaya da devam edeceğiz.”
“Destek vermeye devam edeceğiz”
Acımasız eleştiriler devam etse de edebiyata destek vermeyi sürdüreceklerini vurgulayan Şerafettin Aşut, “Çünkü, biz bu ödülleri birileri bizi eleştirmesin veya onaylasın diye değil, aksine bazı değerleri unuttuğumuzda, toplumumuza ve evrensel insanlık değerlerine yabancılaşmaya başladığımızda, bizleri tokat gibi uyararak, kendimize gelmememize yardımcı oldukları için veriyoruz” dedi.
Edebiyatçılara düşünme gücünü ve Türkçeyi yücelttikleri için de teşekkür eden Aşut, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu noktada önemli bir gerçeği bir kez daha vurgulamak istiyorum. PİSA testlerini hepimiz duymuşuzdur. Bu testlerin temel amacı, gençlerin derslerdeki performanslarını ve öğrenme ortamları ile ilgili tercihlerini daha açık biçimde ortaya koymaktır. PİSA Projesi zorunlu eğitimin sonunda örgün eğitime devam eden 15 yaş grubundaki öğrencilerin matematik, fen bilimleri okuryazarlığını ve kendi ana dillerindeki okuma becerilerini ölçer. Üyeleri ve iş birliği içinde olduğu yaklaşık 70 ülkeyi kapsayan OECD’nin uyguladığı bu PİSA listesinde Türkiye matematikte 43, fende 42. sırada. Daha önemlisi ve korku verici olanı ise ana dilinde okuma becerisinde 41. sırada. Yani, kendi ana dilini okuma becerisi olmayan bir gençliğin matematiği, fiziği, kimyayı algılamasını ve yeni düşünceler üretmesini bekliyoruz.”
“Ödülün Türkçemize katkısını önemsiyoruz”
Verilen ödülün Türkçeye katkısını önemsediklerine işaret eden Aşut, ödülün sanatsal değerinin jürinin uzmanlık alanı olduğunu, iş dünyasının ise en çok bu ödülün Türkçeye sağladığı katkıyı önemsediğini söyledi. Dili korumadan düşünce gücü ve hayal kurma gücünün gelişemeyeceğini anlatan Şerafettin Aşut, “Ana dilimizi yüceltmeden ne bilimde ne sanatta ne de edebiyatta evrensel değerler üretebiliriz” dedi. Aşut sözlerini, “Ödülümüzü almayı kabul ederek bizleri onurlandırdığınız için size şahsım ve Mersin Ticaret ve Sanayi Odası adına, Mersinliler adına teşekkür ediyorum” diye tamamladı.
Mersin'de sanata verilen değere dikkat çeken Büyükşehir Belediye Başkanı Burhanettin Kocamaz, "9'uncu kez düzenlenen edebiyat ödülleri önemli. Sanata ve sanatçıya verilen değer her şeyin üzerinde. Mersin gibi kadim bir geçmişe sahip, medeniyetleri buluşturmuş bir kente böyle sanat etkinlikleri yakışır” diye konuştu. Vali Yardımcısı Cezmi Türkgöçer ise, şiir ve edebiyat denildiği zaman akla ilk olarak dil geldiğini söyledi. Dünya çapında Türk Dili’nin duyulmasına en büyük katkıyı edebiyatın verdiğine dikkat çeken Türkgöçer, ödül için Şair Cevat Çapan’ın çok doğru bir seçim olduğunu, böyle bir etkinliğe vesile olduğu için de MTSO’yu kutladığını söyledi.
Soycan: ‘Mersin Edebiyat kenti olarak anılıyor”
Seçici Kurul Üyesi ve Eleştirmen Celal Soycan ise konuşmasında Mersin’in son 10 yıldır edebiyat kenti olarak anılmaya başladığını anlattı. Ardından edebiyatın anlamını açıklayan Soycan, “Günümüzde bilgi, felsefe ve teknoloji insanlığın mesafe almasına katkı koymasına karşın hala birbirimizi öldürüyoruz. Çocuklar öldürülüyor. Kimse birbirini anlamaya çalışmıyor. Burada ciddi bir sorun var. Edebiyat ise daha iyi bir hayata işaret eder” dedi. İnsanların edebiyatın şiirin imkanları ile hayatı kirlenmekten kurtarabileceğini anlatan Soycan, “Okuduğunu anlayamayan sorulan soruya cevap veremeyen bir nesille karşı karşıyayız. Ana dilini kullanamayan kişi kendi hayatını kirletir” dedi.
Geçen yılki ödülün sahibi Şair Metin Cengiz ise Çapan’ı anlattı. Cevat Çapan’ın yalın ve performatik dili ile öne çıktığını söyleyen Cengiz, kendisine özgü bir anlatımı bulunduğunu ifade etti. Sanatçının şiirlerini anlatan Şair Sina Akyol ise, “Cevat Çapan şiirimizin hem tevazu hem zarafeti hem de çelebisidir. Biraz retorik yapacak olursam zirvesini eteklerine gizlemeyi bilebilmiş bir şahsiyettir. Kendisini, hoşgören, bağışlayan, gülümseyen yanıyla tanıyorum. Şiirini de bu hoşgörüden ürettiğini düşünüyorum” dedi.
Konuşmaların ardından Çapan, 10 bin TL'lik ödülü ve plaketini Vali Yardımcısı Göçer ve Büyükşehir Belediye Başkanı Kocamaz'ın elinden aldı.
Çin'den Peru'ya dünya şiirinden örnekleri Türkçe'ye kazandıran ve yazdığı şiirlerde Türk diline katkıda bulunan Çapan, şunları söyledi: "Mersin'de olmaktan, dostlarla olmaktan ve bu güzel ödülün sevincini onlarla paylaşmaktan çok mutluyum. Beklemiyordum, benim için sürpriz oldu. Artık benim için her ödül sürpriz çünkü bazı ödüllere başvuruluyor ve ben başvuracak yaşı geçtim. Bu yüzden sürpriz oldu."
