"Bitkilerin Sesine Kulak Verin, İklim Değişikliğine Uyum Sağlayın” toplantısında küresel iklim değişikliyle birlikte artan kuraklık ve hava sıcaklıkları nedeniyle önümüzdeki süreçte yaşanabilecek sorunlara çözüm olarak Çukurova Bölgesi için yeni bir ürün deseni belirlenmesi gerekliliği öne çıktı. “Toprağımız çok verimli. İnsan gücümüz toprak işlemeye yatkın, emekçi. Kuraklığa ve sıcağa dayanıklı ürünlerden yeni bir ürün deseni belirleyerek yeni başarı hikayeleri yazmak, gücümüzü katma değere dönüştürmek zorundayız” diyen MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, bu konuda herkese görev düştüğünü söyledi.
Avrupa Birliği ile Türkiye Cumhuriyeti tarafından finanse edilen, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) koordinatörlüğünde; Mersin Büyükşehir Belediyesi, Boğaziçi Üniversitesi ve Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü ortaklığında yürütülen “Bitkilerin Sesine Kulak Verin, İklim Değişikliğine Uyum Sağlayın” isimli Projenin açılış toplantısı düzenlendi. İklim Değişikliğine Uyum Hibe Programı kapsamında hazırlanan projeyle Mersin’de küresel iklim değişikliğine yönelik tarımsal dayanıklılığın arttırılması için alternatif tarımsal bitki tür ve çeşitlerinin belirlenmesi ve alternatif ürün yetiştiriciliğinin yaygınlaştırılması hedefleniyor. 18 ay sürecek proje kapsamında aktif üretim yapan 300 çiftçiyle 50 ziraat mühendisine ulaşılması planlanıyor. Proje kapsamında önümüzdeki süreçte Mersin İklim Değişikliği ve Tarım Çalıştayı düzenlenmesi, İklim Değişikliği İçin Mersin Tarımsal Kültür Bitkisi Türleri Önerisi Raporu ile İklim Değişikliği İçin Mersin Tarımsal Kültür Bitkilerini Yetiştirme Yöntemleri Raporu hazırlanması hedefleniyor. İklim değişikliği ve tarımda farkındalığın artırılması, İklim Değişikliği ve Tarımsal Üretim Adaptasyon Merkezi kurulması, Mersin Tarım Sektörü ve İklim Değişikliği Platformu Kurulması son olarak Uluslararası Akdeniz İklim Değişikliği ve Tarım Konferansı düzenlenmesi de hedefler arasında.
Çakır: “Değişime uyum sağlayanlar ayakta kalır”
Toplantının açılışında konuşan MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Sefa Çakır, her fırsatta Oda olarak ekonomi ve çevre adına hayati olabilecek konuları önceleyip vizyon projelerine odaklanacaklarını söylediklerini hatırlattı. Bu noktada en hayati gördükleri konulardan birisinin de tarım ve tarıma dayalı sanayi ile hemen her alanı etkileyen iklim değişikliği konusu olduğunu vurgulayan Çakır şunları söyledi:
“İklim değişikliğinin olumsuz etkileri insanın etkisiyle hızlansa da yeni bir olgu değil. Bunu tamamen durdurmak da mümkün değil. O halde yapılması gereken buna uyum sağlamak. 8 milyar yıllık dünya yaşamı bize değişimlerde, özellikle yıkıcı değişimlerde ayakta kalanların güçlüler değil, değişimlere hızlı uyum sağlayanlar olduğunu öğretti. Eğer bu uyumu hızlandırmazsak, gerçek anlamda karanlık bir manzara ile karşı karşıya kalacağız.”
“Sorunlarla gerçekçi şekilde yüzleşip önlem almalıyız”
Bölge özelinde hava sıcaklıklarının artması ve sıcak mevsimlerin uzamasının Akdeniz sineği gibi zararlı böceklerin artmasına neden olduğunu hatırlatan Çakır, bu durumun meyvelerin zamansız olgunlaşıp rekolte fazlası olarak ürünün dalda kalmasına neden olduğunu söyledi. Mevsim dışı ani sıcaklık farklarının ürünleri yok ettiğini aktardı. Önlem alınmaması halinde bu olumsuzlukların kalıcı sonuçlar olarak yerleşeceğine işaret eden Çakır, “10 yıl sonra, bölgemizde belki de bugün yetiştirdiğimiz ürünler yetişmeyebilir. Bugün yapılan yatırımlar boşa çıkabilir. Bu sadece bir sektörün değil, ekonominin sonu olur. Bunları karamsar ve umutsuz bir tablo çizmek için değil, gerçekçi şekilde konuyla yüzleşmek, önlem almak ve geleceğimizi kurtarmak adına söylüyorum” dedi.
“Uyum Çalışmaları Yol Haritası çıkarmak istiyoruz”
Bu noktadan hareketle hazırladıkları projeyle amaçlarının bitmeyecek bir olgu olan İklim Değişikliğine Yönelik Uyum Çalışmaları Yol Haritası çıkarmak olduğunu kaydeden Çakır, böylece tarım başta olmak üzere ilgili sektörleri, iş dünyası ve tüm toplumu değişime hazırlamak istediklerini söyledi. İklim değişikliğinin etkilerini en hızlı bitkilerin hissettiğine değinen Çakır, bu nedenle kent ekonomisinin omurga sektörü tarımın devamı için ilk adımı tarımda attıklarını vurguladı. Buna yönelik iklim değişikliğine uygun tarımsal ürün deseni belirlemek için çalışacaklarını ifade eden Çakır, sözlerini şöyle tamamladı:
“Bu projeyle bölgemiz için, iklim değişikliğine uygun alternatif ürünleri belirleyeceğiz. Bunun yansıra, İklim değişikliğine uyum için tarım ve tarıma dayalı sanayiye yönelik yeni üretim tekniklerini çalışmak zorundayız. Çukurova Bölgemizin ürün desenini oluşabilecek iklim koşullarına ve katma değeri yüksek ürünlere göre planlamalıyız. Bu kıymetli topraklarla, mikro-klima özelliği olan iklimiyle, toprak işleme tecrübesi ve becerisiyle, çok daha fazla getirisi olacak ürünler üretilmeliyiz. Unutmayalım ki tarım geleceğimizdir, bağımsızlığımızdır. Doğru ürünle, doğru üretimle köylümüze, üreticimize kazandırarak, onları köyünden göç etmeden kendi refahını sağlamalıyız. İşte bu projeyle hedeflenen nihai amaç budur.”
Zorlu: “Dünya ölçeğinde planlama yapılmalı”
Mersin Büyükşehir Belediyesi İklim Değişikliği ve Sıfır Atık Dairesi Başkanı Dr. Kemal Zorlu iklim değişikliğiyle mücadelenin tek bir kurumla mümkün olmayacağını bunun ülke genelinde hatta dünya ölçeğinde planlanması gerektiğini söyledi. Ardından Belediye olarak yürüttükleri çalışmalara değinen Zorlu şu bilgileri verdi:
“Mersin için sera gazı emisyon envanterini yeniden hazırladık. Türkiye’de 6.35 kg olan karbondioksit emisyonu Mersin’de yüzde 44 fazla. 9.1 kg karbondioksit eşdeğeri. Bu rakamlar durumun Mersin için vahametini gösteriyor. Bu nedenle Mersin’de Türkiye ölçeğinden fazla bir hassasiyet göstermeli.”
Büyükşehir Belediyesi olarak Yeşil Dönüşüm Merkezi kurduklarını ifade eden Zorlu aynı zamanda değişimin küçük yaşta başlayacağından hareketle çocuklara yönelik farkındalık eğitimleri verecek merkezler oluşturduklarını da sözlerine ekledi.
Öztürk: “İllerin iklim değişikliği eylem planları oluşturulacak”
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı İklim Değişikliği Başkanlığı’ndan Dr. Ömer Öztürk ise İklim Değişikliğine Uyum Hibe Programı’na benzer 29 hibe projesi yürüttüklerini aktardı. Ardından İklim Değişikliği Başkanlığı’nın çalışmalarına değinen Öztürk, ulusal ve uluslararası mevzuatları koordine ettiklerini aktardı. İklim değişikliği uyum stratejisi ve eylem planı hazırladıklarını bildiren Öztürk, planın 2024-2030 arası Türkiye’nin eylemlerini kapsadığını söyledi. Toplam 12 sektörde 40 stratejik hedeften oluşan planın 129 eylemden oluştuğunu kaydeden Öztürk, yine İklim Değişikliği Kanunu’nda planlandığını önümüzdeki süreçte 81 ilin tamamında aynı formatta uygulamaya başlanacağını söyledi. Öztürk bu kanun ile illerin iklim değişikliği eylem planlarının oluşturulmasının zorunlu hale geleceğini aktardı.
Zayim: “Meyvecilikte az su isteyen ürünler yaygınlaştırılmalı”
Toplantıda Alata Bahçe Kültürleri ve Araştırma Enstitüsü Müdürü Mustafa Nevzat Zayim ise mevcut durumda iklim değişikliğinin tarıma etkilerini değerlendirdi. Değişim sonunda verim azalması, sulama maliyetlerinin artması, dikim ve hasat zamanlarının değişmesi, daha fazla hastalık ve zararlılarla karşılaşılması gibi durumlar görülebildiğini belirten Zayim, çözüm olarak basınçlı sulama yöntemlerinin kullanımı, kuraklığa hassas nitelikli tohumlar geliştirilmesi gerektiğine işaret etti. Sulama yatırımlarının artırılıp su havzalarının korunmasının önemine de değinen Zayim, yasal olmayan yer altı suyu kullanımının engellenmesi, bilinçsiz su tüketiminin önüne geçilip atık suların arıtılarak yeniden kullanımının sağlanması gerektiğini söyledi. Yağmur suyu hasadının önemine de işaret ettiği konuşmasında Zayim, “Olası kuraklık senaryoları eşliğinde Mersin için ürün deseni planlanmalı. Meyvecilikte az su isteyen ürünler yaygınlaştırılmalı” ifadelerini kullandı.
