Orman ve Su İşleri Bakanlığı Devlet Su İşleri (DSİ) Genel Müdürlüğü tarafından inşa edilen Türkiye ve KKTC’yi denizin altından bağlayan Asrın Projesi’nde mutlu sona gelindi. Dünyada ilk kez uygulanan KKTC Su Temin Projesi Anamur’da düzenlenen törenle resmen hizmete başladı. Konuyla ilgili açıklama yapan Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aşut, “Ülkemizin sanal sorunlarla değil, böylesi projelerle konuşulmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.
Asrın Projesi olarak adlandırılan KKTC Su Temin Projesi’nin açılışı Anamur Stadyumu’nda gerekleştirildi. Açılışa Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakan Ahmet Davutoğlu, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, KKTC Başbakanı Ömer Soyer Kalyoncu, çok sayıda bakan, milletvekili, yerel yöneticiler, STK başkanları ve halk katıldı.
Proje, Anamur’da Dragon Çayı üzerine Alaköprü Barajı ve Girne yakınlarında da Geçitköy Barajı’nın inşa edilmesiyle başladı. Dünyada ilk kez uygulanan deniz geçişi, 80 kilometre 151 metre uzunluğunda, deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte ve askıda tutulan1600 milimetre çapındaki, yüksek yoğunluklu polietilen boru hatlarıyla gerçekleştirildi. Proje kapsamında Anamur Alaköprü Barajı'ndan alınan su, Anamuryum Dengeleme Deposu'na getirilerek, Anamuryum Dengeleme Deposu'ndan kontrollü şekilde Deniz Geçişi İsale Hattı'na verildi ve adaya bu sayede su ulaşımı sağlandı. İçmesuyu arıtma tesisi ve dağıtım hatları maliyeti 1 milyar 255 milyon TL. Çalışma bununla da kalmadı ve suyun KKTC’ye ulaştırılması arıtma tesisi inşaatıyla devam etti. Proje kapsamında, 477 kilometre ana dağıtım hattı ve su hazneleri yapıldı. Bu çalışma ile birlikte projenin toplam maliyeti 1 milyar 600 milyon TL’ye ulaştı.
Öte yandan proje kapsamında Anamur’da da birçok bölge suya kavuştu. Alaköprü Barajı ile Anamur’daki 83 bin 600 dekar toprak ve sera modern bir sulama sistemiyle sulanabilecek ve bu sayede her yıl çiftçilerin cebine 80 milyon lira ilave gelir sağlanacak. Proje ile toplam 7 bin 535 kişiye ilave istihdam imkanı da oluşacak.
Çalışmalar bununla da sınırlı değil. Akdeniz Bölgesi'nde 8 ili kapsayan ‘Akdeniz Gelişim Projesi' çalışmaları da devam ediyor. 2019 yılına kadar tamamlanması planlanan proje kapsamında 8 ilde baraj, gölet, sulama tesisi ormancılık faaliyetleri gibi 3 bin 724 dev tesis yapılacak. Bu tesislerin toplam maliyeti ise yaklaşık 37 milyar lira olarak belirlendi.
Aşut: “Büyük bir mühendislik projesi”
Projeyi değerlendiren MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Şerafettin Aşut, “KKTC Su Temin Projesi suyun denizatından geçerek bir adaya ulaşması anlamında dünyada benzeri olmayan bir proje. Bizler için bir gurur vesilesidir. Deniz içinde 250 metre askıda duran borularla 80 km bir mesafeden bahsediyoruz. Bu, büyük bir mühendislik” ifadelerini kullandı.
Yavru Vatan Kıbrıs’ın sorunlarının çözülmüş olmasını da ayrıca önemsediklerini dile getiren Aşut, bu anlamda böyle bir vizyonu gösteren Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a, Başbakan Ahmet Davutoğlu, ilgili bakanlık ve emeği geçenlere teşekkür ettiğini söyledi. Suyun geldiği barajın Mersin tarımının su sorununu da çözeceğine dikkat çeken Aşut, şöyle devam etti:
“Gerçekten eserden gurur duyuyoruz. Ülkemizin sanal sorunlarla değil, böylesi dünya çapında başarılarla konuşulmasını istiyoruz. Mersin’e yapılacak diğer projelerin de vakit kaybetmeden hayata geçmesini bekliyoruz. Nedir bunlar? Havaalanı, 3 tane tünel geçişi, Mersin Limanı’nın genişlemesi, yeni OSB’ler açılması, Kıbrıs’a feribot seferlerinin başlaması, Anamur’un tekrar gümrük sahasına açılması diye daha uzun listeler halinde sıralanabilir. Havaalanı inşaatı tekrar ihale edilecek. Çukurova Uluslararası Bölgesel Havalimanı gerçekten sadece Mersin’le sınırlı bir yatırım değil. Bölgenin ve Türkiye’nin en büyük kargo limanı kapasitesine sahip olacak. Sadece yolcu değil, bölgenin değerli tarım, gıda ve sanayi üretiminin ihracatını, turizmini sırtlayacak. Bu nedenle de çok önem veriyoruz.”
“Yatırımcı için arazi sorunu çözülmeli”
Mersin’in diğer bir önemli sorununun arazi noktasında kendisini gösterdiğini kaydeden Şerafettin Aşut, kentin yatırımcı bulma noktasında sorun yaşamamasına rağmen sanayi üretimi için arazi tahsis edilmesi noktasında sorunları olduğunu bildirdi. Bu anlamda yeni OSB’ler için arazi üretilmesi gerektiğini vurgulayan Aşut, tarıma uygun olmayan kamu arazilerinin OSB’lere tahsis edilmesi gerektiğini söyledi. “Çünkü bu üretim demek, istihdam demek, ihracat demektir” ifadelerini kullanan Aşut, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Mersin’in doğusu, tam anlamıyla bir sanayi bölgesidir. Ama Mersin’in iki ucundaki mesafe neredeyse 250-300 kilometredir. Yani Mersin’in batısına da bu sanayi ve ekonomik gelişmeyi homojen şekilde yaymak zorundayız. Bu anlamda Taşucu Limanı’nın bir ticaret limanı olarak kalması, otobanın Anamur’a kadar gelmesi ve Anamur’un gümrük sahasına açılması, bu bölgeye ekonomik anlamda refah getirecek yatırımlardır.”
Başbakan Davutoğlu ile de bu konuları görüşüp anlattıklarını kaydeden Aşut, ilgili bakanların da konuya destek verdiğini söyledi. Mersin olarak olumlu sonuçları beklediklerini ifade eden Aşut, sözlerini, “Ülke olarak basit siyasetleri bırakarak böyle projeleri daha çok konuşmalıyız” diye tamamladı.
Davutoğlu: “Türkiye ile KKTC birbirine kenetlenmiştir”
KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı açılışta yaptığı konuşmada, “Türkiye’den, Anamur’dan Geçitköy’e akacak olan bu su, Kıbrıs’ın üretimini artıracak. Sarı olan rengimizi gerçek anlamda yeşile dönüştürecek ve bu sadece üretimi değil aynı zamanda ekonominin gelişmesini, KKTC’nin kalkınmasını da getirecektir” dedi.
Asrın Projesi’nin açılışında Mersin'de bulunmaktan büyük mutluluk duyduğunu kaydeden KKTC Başbakanı Ömer Soyer Kalyoncu ise, “KKTC olarak su bakımından gittikçe fakirleşen bir konumdayız. Sularımız tuzlanmakta, içilebilir ve kullanılabilir su kaynaklarımız gittikçe tükenmekte. Anadolu’dan su taşınması önceleri bir hayaldi ama şimdi gerçekleşti” diye konuştu.
Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu açılıştaki konuşmasında proje hakkında bilgi verirken, Başbakan Davutoğlu, “Bugün Anadolu ile KKTC su gibi aziz projeyle bir kez daha birbirine kavuşuyor, bir kez daha kenetleniyor. Muhteşem bir su köprüsü kuruyoruz, Girne'yi Anadolu'ya bu kez su ile bağlıyoruz. Bütün dünyaya haykırıyoruz; Türkiye ile Kıbrıs hiçbir zaman ayrılmayacak şekilde birbirine kenetlenmiştir, Kıbrıs'a Türkiye'nin suyu bereket ve izzet götürecektir” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise konuşmasında şu sözlere yer verdi:
“Dün gökyüzünde büyük bir başarıya şahitlik etmiştik. Bugün de Akdeniz'in altında benzer bir başarının şahitliğini yapmak üzere buradayız. Bu millet, karadan gemileri yürüttü. Bu millet boğazın altından Marmaray'ı inşa etti. Bu millet, şimdi Anamur'dan Kuzey Kıbrıs'a yine denizin altından 107 kilometrelik, hamdolsun su naklini gerçekleştiriyor. Bu millet, önümüzdeki yıl Avrasya tünelini yine boğazın altına inşa ediyor. Bu millet bir olursa, iri olursa, beraber olursa, kardeşçe yürürse, hep birlikte Türkiye olursa aşamayacağı hiçbir engel yoktur.”