Küresel nüfusun yaşlanması Avrupa ülkeleri ve Kuzey Amerika’dan başlayıp hızla dünyanın diğer bölgelerine yayılan demografik bir olay olarak değerlendiriliyor. Eurostat araştırmaları, 55 yaş ve üzeri grubun bugün Avrupa nüfusunun yüzde 25'inden fazlasını oluşturduğunu, 2060’a gelindiğinde sadece 65 yaş üstü grubun toplam Avrupa nüfusunun yüzde 30'undan fazlasını oluşturacağını gösteriyor.
ABD ve Avustralya'daki araştırmalar 50 ile 64 yaş arasındaki kişilerin eğlence ve kültüre diğer yaş gruplarına oranla daha fazla harcama yaptığını gösterirken, mal ve hizmet piyasasında daha yaşlı tüketicilerin önemi de giderek artıyor. Turizm sektöründe yaşanacak bir büyümeyi ise 55 yaş üzeri grupta bulunan tüketicilerin sağlaması bekleniyor. Satın alma gücü ve seyahat etme hevesi yüksek, zaman kısıtlaması olmayan bu grup, turizm sezonları arası denge sağlanması açısından da önemli bir potansiyel içeriyor.
Üçünü Yaş Turizmi’nin konu alındığı oturumda 55 yaş ve üzerindeki kişileri kapsayan bu piyasanın gereksinimleri ve bu grup tarafından en çok tercih edilen seyahat çeşitleri masaya yatırıldı. Akdeniz'in kuzeyi kadar güneyinin de bu pastadan pay alması ve Akdeniz'in Üçüncü Yaş Turizmi için ilk akla gelen destinasyon olması için neler yapılması gerektiğini ve bunun nasıl sürdürülebilir kılınacağı tartışıldı.
7. Akdeniz Turizm Forumu –MEDITOUR 2016’da turizm sektöründe giderek önemi artan Üçüncü Yaş Turizmi ilk panelin konusu oldu. TÜRSAB Yurtdışı Temsilcisi Hüseyin Baraner’in moderatörlüğünü üstlendiği oturumun konuşmacıları arasında Uluslararası Sosyal Turizm Örgütü Başkanı Jean Marc Mignon, Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Emine Özmete, Acorn Turizm Kurucu Direktörü Alison Burgh ile Tura Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Erkunt Öner yer aldı.
Özmete: “Sezon dışında emeklilere promosyon verilebilir”
Panelin ilk konuşmacısı Ankara Üniversitesi’nden Prof. Dr. Emine Özmete, dünyada üçüncü yaş turizmini anlattı. İyi örnek olarak İspanya’yı gösteren Özmete, “İspanya’da 2012’de en çok turizm harcaması yapan grup 64 yaş üzeriydi. Çünkü İspanya, sezon dışında emekliler için promosyon veriyor ve iyi sonuç alıyor. Belki diğer ülkeler de sezonu uzatabilmek adına bunu yapabilir” dedi.
Dünyada ve Türkiye’de yaşlı nüfusun giderek arttığına dikkat çeken Özmete, gelişmiş ülkelerde her 7 insandan birisinin yaşlı kategorisinde yer aldığını açıkladı. 2050’yi ise dönüm noktası olarak gösteren Özmete şu bilgileri verdi:
“2050’de dünya nüfusunun 10 milyara ulaşması bekleniyor ve paralelinde 5 insandan biri yaşlı olacak. Şu anda en yaşlı kıta Avrupa. Afrika için ise bir veri yok çünkü yaşlanamadan yaşamlarını kaybediyorlar. Kadınlar ise daha uzun yaşamakta. Bu da hedef kitlesinin belirlenmesi açısından önemli. Dünyada en yaşlı ülkeler Monako, Japonya ve Almanya. Türkiye’de ise 79 milyon nüfusun yüzde 8.2’si yaşlı.”
Dünyada 80 yaş üzeri nüfusun giderek arttığını kaydeden Özmete, 75 yaş üzerinde sağlık sorunlarının daha çok çıkmaya başladığını ancak bu kişilerin de turizm ihtiyacının göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı.
“Bu grubun sağlık harcamaları yüksek”
Üçüncü yaş turistlerinin tüketimlerinin, özellikle sağlık harcamalarının çok yüksek olduğunu dile getiren Prof. Dr. Emine Özmete, “Birikimlerini harcamaya müsaitler, gezebilecek bolca zamanları var. Gezip görmeyi tercih ediyorlar” dedi.
Dünyada 2050’de 2 milyar kişinin gezgin olacağına değinen Özmete, turizmcilerin buna hazırlanması gerektiğini anlattı. Özmete, bu hazırlıklar sırasında yapılması gerekenleri ise şöyle sıraladı:
“Hizmet standartları belirlenmeli. Üçüncü yaş turizminde gastronomi, halkın davranışı çok önemli. Sağlık turizmi kapsamında sunulan sağlık hizmetleri önemli. Yaşlılar daha çok otantik seyahatleri tercih ediyorlar. Ancak macera turizmini tercih oranları da gün geçtikçe artıyor. Fizikleri değişse de ruhları değişmiyor.”
Burgh: “Çin, üçüncü yaş turizminde de önemli”
Acorn Turizm Kurucu Direktörü Alison Burgh da üçüncü yaş turistine ilişkin profil çizerek konuşmasına başladı. Bu yaştaki insanların artık hayatları hakkında düşünmeye başladığını kaydeden Burgh, “Deneyimleri hakkında düşünmeye başlıyorlar. Biz kimiz? Önemli olan nedir? Zamanı nasıl geçirmeliyiz? Sorularına yanıt bulmaya çalışıyorlar” dedi.
Bu soruların yanıtlarının seyahat açısından büyük önem taşıdığını vurgulayan Burgh, bu kişilerin seyahat deneyimlerinden beklentilerinin iyi saptanması gerektiğini söyledi.
Ardından Çin pazarına değinen Alison Burgh, Çin’in üçüncü yaş turizmi açısından da büyük bir Pazar olduğunu anlattı. Çin’deki üçüncü yaş turisti sayısının Avrupa piyasasının iki katı, Kuzey Amerika’nın 5 katı olduğunu kaydeden Burgh, insanların her geçen yıl daha uzun yaşamaya başladığını, bu nedenle de ileri yaş turistlerin taleplerine yanıt vermek için turizmcilerin hazırlıklarını artırması gerektiğini söyledi. Önümüzdeki yıllarda özellikle gelişmiş ülkelerde yaşlı turist sayısının artmaya devam edeceğini kaydeden Burgh, bu piyasanın büyümeye devam edeceğini bildirdi.
Öner: “Mersin lider olmaya aday”
Tura Turizm Yönetim Kurulu Başkanı Erkunt Öner ise üçüncü yaş turizminde Mersin’i liderliğe aday gösterdi. Mersin’in 3. yaş turizmi için en güzel destinasyonlardan biri olduğunu kaydeden Öner, “Zor bir dönemden geçiyoruz. Bölgede siyasi istikrarın sağlanması halinde Mersin bu alandaki lider şehirlerden biri olacaktır” değerlendirmesini yaptı.
Üçüncü yaş turistinin beklentilerini anlatan Öner şu konulara değindi:
“Bu turist grubu sağlık nedeniyle seyahat etmek istiyor. Termal tesislere gitmek istiyorlar. Estetik ameliyat olmak istiyorlar. Meditasyon amacıyla seyahat edebiliyorlar. Kültürel alanları görmek, farklı kültürleri tanımak istiyorlar. Sadece deniz kum güneş çerçevesinde kalmayıp o alanı kültürel yönleriyle de görmek istiyorlar.”
Ardından üçüncü yaş turizmi ile kurvaziyer turizmi arasındaki ilişkiyi değerlendiren Öner, genellikle kurvaziyer gemilerle yolculuk yapan kişilerin yaş ortalamasının yüksek olduğuna dikkat çekti. Bu insanların iyi hava şartları aradıklarını, güvenlik, tarih, kültür, sağlık ve sigorta aradığını anlatan Öner, bu yöntemle seyahatin daha kolay olduğunu bu kişilere daha çok aktivite sunulabildiğini, farklı kültürleri tanıtabildiklerini söyledi.
Mignon: “Hem sosyal hem ekonomik açıdan önemli”
Uluslararası Sosyal Turizm Örgütü Başkanı Jean Marc Mignon ise üçüncü yaş turizminin hem sosyal hem de ekonomik açıdan önem taşıdığını anlattı. Turizm aracılığıyla ileri yaş grubun sosyal ilişkilerinin yinelendiğini dile getiren Mignon, diğer yandan da ekonominin canlandığını, istihdam sağlandığını söyledi. Avrupa’da 168 milyon kişinin 65 yaş üzerinde olduğunu ve bu insanların 3 bin milyar Euro’ya yakın satın alma gücü bulunduğunu kaydeden Mignon, bu 10 kişiden 7’sinin ülke içinde tatili tercih ettiğini açıkladı. Ardından bu alanda İspanya’nın çalışmalarını anlatan Mignon şunları söyledi:
“Düşük sezonları Avrupa dolu geçirmek adına bir takım çalışmalar yaptı. Halkın aktif şekilde yaşlanmasından dolayı devlet idaresi özellikle 3. yaş turizm programını tanıttı bu şekilde bir yandan bu nüfusun entegrasyonu kolaylaşırken diğer yandan ekonomi canlandı ve istihdam sağlandı. Haziran – Ocak ayları arasını kapsayan dönemde seyahat programları ayarlandı. 289 otel ile anlaşma yapıldı, 900 bin yatak kapasitesi dolduruldu. 11,2 milyon gece konaklama sağlandı. Mükemmel bir mekanizmaydı ve diğer ülkelere de yayılabilir.”
