6769 sayılı kanun ile marka, coğrafi işaret, tasarım, patent, faydalı model ile geleneksel ürün adlarına ilişkin hakların korunması ve bu suretle teknolojik, ekonomik ve sosyal ilerlemenin gerçekleştirilmesine ilişkin düzenlemeler yer almaktadır. Bu kanun ile Türk Patent Enstitüsü’nün adı “Türk Patent ve Marka Kurumu” olarak değiştirilmiştir. Ayrıca kanun; marka, coğrafi işaret, tasarım, patent, faydalı model ile geleneksel ürün adlarına ilişkin hak tanımları, kapsamları, başvuruları, itirazları, tescil ve tescil sonrası işlemleri, hakkın sona ermesi ve bu hakların ihlaline dair hukuki ve cezai yaptırımları düzenlemektedir.
Markalarla ilgili olarak;
• Marka olarak tescillenmesi gereken işaretlerin grafiksel gösterim şartı “marka sahibine sağlanan korumanın konusunun açık ve kesin olarak anlaşılmasını sağlayabilecek şekilde sicilde gösterilebilir olması” şeklinde değiştirilmiştir. Dolayısıyla terminoloji AB Markalar Yönetmeliği ile uyumlu hale getirilmiştir.
• Türk Marka Hukuku’na ”birlikte var olma ilkesi” getirilmiştir. Buna göre, aynı veya ayırt edilemeyecek derecede benzer markaların Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından re’sen mutlak ret gerekçesi teşkil etmesine engel olmak için birlikte var olma anlaşmaları ve muvafakatnameler kabul edilecektir.
• İtiraz süresi üç aydan iki aya indirilmiştir.
• Yakın zamanda Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen Paris Sözleşmesi anlamındaki tanınmış markaların korunması, nispi ret ve hükümsüzlük nedeni olarak yeniden getirilmiştir.
• Kötü niyet, ayrı bir itiraz ve hükümsüzlük nedeni olarak düzenlenmiştir.
• Coğrafi işaretleri içeren işaretler, marka olarak tescil edilemeyecektir.
• Ayırt edicilik kriterlerine ilişkin terminoloji, AB marka mevzuatına benzer şekilde değiştirilmiştir.
• Hükümsüzlük talebine ilişkin beş yıllık süre ayrı bir hükümle düzenlenmektedir.
• Kullanılmama nedeniyle iptal talepleri Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından görülecektir. Ancak, bu maddenin uygulanma tarihi ek bir hüküm ile 7 yıl ertelenmiştir. Bu nedenle 2023 yılına kadar iptal davaları Fikri ve Sınaî Haklar Mahkemeleri’nde açılmalıdır.
• Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde yapılan itiraz işlemleri sırasında, itiraz eden taraf, başvuran talep ettiği takdirde, itiraza dayanak gösterdiği ve en az beş yıldır tescilli olan markaların kullanımını ispatlamak veya kullanılmamışsa bunun için haklı gerekçe sunmakla yükümlüdür. Kullanım ya da kullanmamanın haklı gerekçesi ispatlanamazsa itiraz reddedilecektir. Bu talep, tecavüz davalarında savunma olarak da kullanılabilir.
Tasarımlar ile ilgili olarak;
• İlgili bölümün başlığı “Endüstriyel Tasarımlar” iken “Tasarımlar” olarak değiştirilmiştir ve endüstriyel olup olmamasına bağlı olmaksızın tüm tasarımlar koruma altına alınmıştır.
• Tasarım başvuruları için yenilik incelemesi getirilmiştir. Türk Patent ve Marka Kurumu bu incelemeyi re’sen yapacak ve ardından başvurunun yayımlayıp yayımlamayacağına karar verecektir.
• İtiraz süresi altı aydan üç aya indirilmiştir.
• Tescilsiz tasarımlar, topluluk tasarımlarıyla ilgili Konsey Tüzüğü’nün 11. maddesine uygun olarak kamuya sunumlarından itibaren üç yıl korunacaktır.
• Ayırt edicilik kriteri, "önemli fark" iken "fark" olarak değiştirilmiştir.
• Görünmeyen parçalar / aksamlar (örneğin bir motorun parçaları) tasarım olarak tescil edilemez.
• İtiraz gerekçeleri genişletilmiştir. “Kötü niyet” ve “başkasına ait bir fikri mülkiyet hakkının izinsiz kullanımı” da itiraz gerekçeleri arasına eklenmiştir.
Patentler ile ilgili olarak;
• EPC’nin 101. maddesiyle uyumlu olarak, patent verildikten sonra bir itiraz sistemi getirilmiştir. Bu sistemin devreye girmesiyle, patent sahipleri ilk patent verilmesi kararından sonra itiraz safhasında patenti değiştirme hakkına sahip olacaklardır.
• Mahkemeler, ilk patent verilme kararından sonra, itiraz süreci Türk Patent ve Marka Kurumu nezdinde devam ederken hükümsüzlük talebine ilişkin olarak karar veremez. Bununla birlikte, bu düzenleme yalnızca ulusal patent başvuruları için geçerlidir. Avrupa patentleri için ise, EPO’nun patent verilebilirliğe ilişkin incelemesi sırasında üçüncü kişiler ulusal mahkemelerde hükümsüzlük davası açabileceklerdir.
• KHK'nin önceki kullanım hakları, bir patentin ve hizmet buluşunun kullanılması / uygulanabilir olması zorunluluğuna ilişkin belirsiz hükümleri geliştirilmiştir.
• Patent hakkı tecavüzlerinde öngörülen tüm cezai yaptırımlar kaldırılmıştır.
• Zorunlu lisanslama gerekçeleri genişletilmiştir. Özellikle, Kanunla, "kullanımın ulusal pazarın ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olmaması" halinde patentin kullanılması halinde dahi zorunlu lisanslama talep edilebileceği öngörülmektedir.
Coğrafi İşaretler ile ilgili olarak;
• Coğrafi işaretler ve geleneksel ürün adı düzenlemiştir. Kanunda coğrafi işaret tescil sonrası ilanı sadece Bültende yayımlanması düzenlenmiştir. 555 sayılı KHK’daki 10 yıl yerine coğrafi işaret denetim raporları tescilin Bültende yayımlandığı tarihten itibaren yılda bir TPE’ye sunulması şeklinde değiştirilmiştir.
Ortak Hükümler Bakımından;
• Bir marka / patent / tasarım hakkı sahibi, öncelikli hak sahibinin açtığı tecavüz davasında tescilli bir hakkını savunma olarak artık ileri süremeyecektir. Dolayısıyla, bir tescile sahip olmak tecavüz olmadığı anlamına gelmemektedir.
• Fikri Mülkiyet hakları bakımından kabul edilen “ulusal tükenme” ilkesi, “uluslararası tükenme” olarak değiştirilmiştir.
İlgili Resmi Gazete sayfasına ulaşmak için lütfen TIKLAYINIZ.
Üyelerimize duyurulur.