Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 7 No’lu Perakende Gıda ve Muhtelif Ticaret Meslek Komitesi Meclis Üyeleri güç birliğine giderek sorunları hep birlikte aşma hedefinde. Özellikle ulusal zincir marketler karşısında ciddi sorunlar yaşandığına, bu sorunların pandemi sürecinde yöntem değişikliği ile artarak devam ettiğine dikkat çeken Meclis Üyeleri, maddi manevi tüm olanakların birleştirilip, birlikte hareket edilebilmesi halinde sorunların aşılabileceği görüşünde.
MTSO 7 No’lu Perakende Gıda ve Muhtelif Ticaret Meslek Komitesi Meclis Üyeleri sektörde yaşanan sorunlara dikkat çekti. Ulusal zincir marketlerin mağaza sayısını artırarak hızla büyümesi ve sattıkları ürün çeşitlerini artırmaları nedeniyle yerel marketlerin yaşadığı sıkıntıları anlatan Meclis Üyeleri, buna pandemi süreciyle birlikte eklenen online alışveriş olanaklarının sektör üzerine etkilerini değerlendirdi. Bu sürecin önümüzdeki günlerde artarak ilerleyeceği görüşünde birleşen Meclis Üyeleri, sorunlara çözüm için birlikte hareket etmenin önemine değindi.
Hasancaoğlu: “Ortak online platform oluşturulabilir”
MTSO 7 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Hasancaoğlu Gıda Sanayi Sahibi İshak Mehmet Hasancaoğlu ise pandemi süreciyle birlikte sektörde yaşanan gelişmeleri ve bu gelişmelerin yerel perakende sektörüne olumsuz yansımalarını değerlendirdi. Pandemiyle hızlı bir dijitalleşme sürecinin başladığını kaydeden Hasancaoğlu, tüketicilerin alışveriş algısının da değiştiğini belirtti. Tüketicilerin ihtiyaçlarına yanıt verebilmek adına zincir mağazalar yanında yeni perakende e-ticaret oyuncularının gıda sektörüne girmesiyle bir format savaşı başladığını anlatan Hasancaoğlu şunları söyledi: “Çevirim içi market uygulamaları şu anda en güncel projeler arasında. Maalesef zaten birçoğu kapanma eğiliminde olan mahalle aralarında belli bir lokasyondaki evlere paket servisi yaparak ayakta durmaya çalışan küçük marketlerimiz tüketici tercihinin değişmesiyle kapanma noktasına geldi. Önümüzdeki süreçte geleneksel gıda perakendeciliğinde zaten yaşadığımız maliyet, ürün fiyat rekabeti gibi sorunlar yerine bu platformlarda yine fiyat rekabet güçlüğü, talep karşısında operasyonel yetersizlik ve depo gibi altyapı eksiğinden kaynaklı birçok noktaya ulaşamama sorunu yaşanacak. Güçlü sermayeye sahip perakende firmalarının henüz çok başında olduğu ve birçok platformun şu an için belli şehirlerde bu operasyonları yürüttüğü günümüzde yerel marketler olarak bir araya gelip ortak bir online alışveriş platformu oluşturup, kolay kullanım tasarlayarak gücümüzü birleştirip şehrimizin her bölgesinde tüketicilerimize ulaşabilme yeteneğimizi bugünden geliştirmeliyiz.”
Bayar: “KDV uyumsuzluğu ciddi sorun”
MTSO 7 No’lu Meclis Üyesi ve Ekobaymar Gıda Firma Sahibi Şemsettin Bayar, sektörün iki önemli sorunu bulunduğunu belirtip bunlardan birinin ürünün giriş çıkışı sırasında yaşadıkları KDV sorunu diğerinin kontrolsüz çoğal indirim marketler olduğunu söyledi. KDV’de oranların eşitlenmesini beklediklerini anlatan Bayar, indirim marketlerle mücadele için de bir takım standartlar getirilmesini istediklerini vurguladı. Aynı cadde üzerinde gelişigüzel market açılmaması gerektiğine değinen Bayar, petrol istasyonlarında olduğu gibi marketler arasında da belli bir mesafe gözetilmesinin önemini anlattı. Aynı zamanda market açılacak alanda nüfus yoğunluğuna bakılması gerektiğini de kaydeden Bayar, “İndirim marketlerin sayısı arttıkça işsizlik artıyor. Bu soruna biran önce müdahale edilip standart getirilmeli” dedi. Geçmiş dönemlerde indirim marketler yalnızca gıda sektörünü olumsuz etkilerken bugün beyaz eşyadan, kozmetik sektörüne çok geniş bir yelpazeyi olumsuz etkilemeye başladığını belirten Bayar, “Bu ilerlemenin önü alınmazsa yarın gıda sektörünün akıbetini diğer sektörler de yaşayacak. Hep birlikte birleşip sesimizi daha güçlü duyurmalıyız” dedi.
Yaşadıkları sorunları gür bir sesle anlatma yanında ayakta kalabilmek adına maddi manevi güç birliğine gidilerek yerelde güçlü çalışmalara imza atılmasının önemine de değinen Bayar, “Bugüne kadar yaşadığımız sorunları defalarca anlatıp istediğimiz hızda sonuç alamadığımıza göre kendimizi koruyacak farklı adımlar atmalıyız. Sektör olarak bir araya gelip güç dengelerini iyi koruyup oluşturulacak sağlam bir anayasa ile yolumuza hep birlikte devam etmeliyiz” değerlendirmesini yaptı.
Topçu: “KDV’lerin eşitlenmesini istiyoruz”
MTSO 7 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Lale Gıda Sahibi Hayri Topçu da birlikte hareket edilmesinin önemine dikkat çekti. Bu birlikteliğin yalnızca operasyonel açıdan fayda getirmeyle kalmayıp ortak alımlar yapılması halinde girdi maliyetlerini azaltıcı bir unsura dönüşebileceğini de aktaran Topçu, sektör olarak mutlaka bu çalışmaya ağırlık verilmesi gerektiğini söyledi.
Ardından bir diğer sorun olarak KDV uyumsuzluğuna değinen Topçu, “Sektörümüzde zeytin, zeytinyağı, bakliyat, sebze meyve gibi birçok üründe KDV’ler girişte yüzde 1, çıkışta ise yüzde 8. Bu durumda satışlarda en azından yüzde 7 KDV farkını fiyatlara yansıtmak durumunda kalıyoruz. Bu durum bizi müşteri ile karşı karşıya getiriyor. Çoğu zaman çaresiz kalıp ne diyeceğimizi bilemiyoruz” dedi. KDV’de herhangi bir indirim talepleri bulunmadığını belirten Topçu, eşitlenmesini istediklerini söyledi. Aynı zamanda kayıt dışı işletmelerden de şikayetçi olan Topçu, “Maalesef her köşe başında kayıt dışı market, manav sayısı artmaya başladı. Bu işletmelerle mücadele ciddi bir sorun” ifadelerini kullandı. Pandeminin ilk döneminde cirolarının arttığını, bir miktar yüzlerinin güldüğünü dile getiren Topçu, ancak ardından artarak devam eden sorunlarla başa çıkmakta zorlandıklarını sözlerine ekledi.