Farklı üretim yapan büyük firmalarla, KOBİ ölçeğindeki firmalarımız Orman İşletme Müdürlüğü satış ihalelerine aynı şartlarda giriyor. Küçük firmaların hammadde satın alma şansı kalmıyor. Satış ihalelerinin, kullanılacak ürünlere göre ayrıştırılması gerekiyor.
Ağaç ve orman ürünleri sektör temsilcileri yurt içinden temin edemedikleri hammaddeyi uygun fiyat ve kaliteyle ithal edebilmek adına yurtdışındaki araştırmalarını sürdürüyor. Yapılan incelemelerde öne çıkan iki ülke ise Kolombiya ve Arjantin oldu.
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 34 No’lu Ağaç ve Orman Ürünleri Meslek Komitesi Başkanı Mehmet Ali Güldağ, sektörde yaşanan sıkıntıları dile getirerek Komite olarak yürüttükleri çalışmaları anlattı. İlk olarak sektörde yaşanan hammadde sıkıntısına dikkat çeken Güldağ, şu bilgileri verdi: “Geçtiğimiz yıllarda yonga levha üreticileri orman ihalelerine giremiyordu. Devlet tahsisi ile hammadde temini yapıyorlardı. Ancak son 2 yıldır devlet direk tahsisi kaldırınca çok büyük yonga levha üreticileri de orman ihalelerine girmeye başladı. Böylesi bir durumda iç piyasada faaliyet gösteren orta ölçekli işletmelerin ihalelerdeki alım kabiliyeti çok geriye düştü. Büyük firmalar istediği malı istediği fiyatla alınca ortak ölçekli firmalar rekabet edemedi. Biz de Komite olarak bu firmalarımızın sorununu çözebilmek adına yurtdışından hammaddeyi nerelerden temin edebileceğimizi araştırmaya başladık.”
Araştırmalarda ürün kalitesine, miktarına ve fiyattaki rekabetine önem verdiklerini vurgulayan Güldağ, Kolombiya, Litvanya, Estonya ve Arjantin’de geniş çaplı bir inceleme gerçekleştirdiklerini bildirdi. İç piyasada kullanılan malzemelerin GTİP numaralarını temin ederek uluslararası pazardaki araştırmaları sürdürdüklerini açıklayan Güldağ, “Tüm bu çalışma sonunda Kolombiya’da sektörün ihtiyacını karşılayabilecek, çam türevi iğne yapraklı ağaçların teminin mümkün olduğunu gördük ve önümüzdeki günlerde sektörü bu ağaçların ithalatı için bilgilendirmeyi planlıyoruz” dedi.
“Yüzde 60 – 70’lik fiyat avantajı var”
Farklı bir enlem ve boylamdan getirilen kerestelerin iç pazarda özellikle nitelikli mobilya üretiminde kullanımında bağıl nem adaptasyonu nedeniyle sorun olabileceğine değinen Mehmet Ali Güldağ, bu nedenle komite olarak yalnızca hammadde bulmaya odaklanmayıp bu ürünleri Mersin’de kullanıp kullanamayacaklarını da araştırdıklarını söyledi. Kolombiya’da yetişen çam türlerinin Mersin’in iklimine uyum sağladığını anlatan Güldağ, “Fiyatlarının da oldukça rekabetçi olması nedeniyle sektörün ihtiyacını karşılayacağını düşünüyoruz” ifadelerini kullandı. “İğne yapraklı ağaçların yanı sıra yapraklı ağaçlarda da hammadde temininde Kolombiya’nın iyi bir pazar olacağını tahmin ediyoruz” diyen Güldağ, bu alanda da fiyatların yüzde 60-70 daha aşağıda olduğunu, özellikle tropik ağaçlarda ciddi bir avantaj yakalanabileceğini bildirdi.
“Arjantin ile de çalışma yürütüyoruz”
Arjantin ile ilgili de bir çalışma yürüttüklerini kaydeden Mehmet Ali Güldağ, şöyle konuştu: “Bu ülke ağaçlarının da gerek nitelikli mobilya üretimi gerekse bahçe ve dış mekan mobilya üretim talebini karşılayabileceğini tespit ettik. Özellikle tropik ağaçların şu ana kadar piyasadaki örneklerine oranla daha uygun fiyata sahip olduğunu tespit ettik. Bu nedenle iğne yapraklı ağaçlarda Kolombiya,yapraklı ağaçlarda da Arjantin,ana ithalat ülkelerimiz olabilir. Araştırmalarımız devam ediyor. Arjantin’de de güvenilir ithalat adreslerine ulaşmamızın ardından sektördeki diğer arkadaşlarımızla çalışma sonuçlarımızı detaylarıyla paylaşacağız.”
“İthalat, palet üreticileri için sıkıntı olabiliyor”
Palet üreticilerinin sorunlarına da değinen Mehmet Ali Güldağ, bu alanda çalışan firmaların talebe göre üretim yapmaları nedeniyle ithalat ile hammadde temininin zaman zaman termin konusunda sıkıntıya yol açabildiğini anlattı.Yakın çevredeki Orman Bölge Müdürlüklerinden yapacakları alımların bu alanda çalışan firmaların işini daha çok hızlandırıp müşterilerine verdikleri taahhütleri zamanında yetiştirebilmelerini sağladığını anlatan Güldağ, sorunların giderilmesi için Orman Bölge Müdürlüklerine yazdıkları yazılardan yanıt alamadıklarını söyledi. Finansman anlamında dev firmalarla orta ölçekli firmalarının rekabetinin söz konusu olamayacağını hatırlatarak, “Ancak tüm firmalar aynı şartlarda, aynı ihaleye katılmak durumunda kalıyor” diyen Güldağ, bu soruna bir çözüm üretilmesini beklediklerini, orta ölçekli firmaların da aldıkları iş doğrultusunda hammadde temin etmeleri gerektiğini söyledi.
“Dövize endeksli hammadde fiyatları sıkıntılı”
Dövize endeksli olarak iç piyasadaki hammadde fiyatlarında yaşanan yükselişi de değerlendiren Mehmet Ali Güldağ, fiyatların dövizdeki artışa paralel olarak yükseldiğini ancak dövizin aşağı yönlü seyretmesine rağmen, sonrasında fiyatların bir değişim göstermemesinin sıkıntısını yaşadıklarını söyledi. Hem mobilya hem de inşaat sektöründe bu durum nedeniyle ciddi sorunlar oluştuğunu kaydeden Güldağ, “Geçtiğimiz yıla göre bu yıl rekabet kabiliyetini kaybeden deneyimli firmalarımızın sayısı maalesef gün geçtikçe artmaya başladı. Birçok firmamız kapanıyor” dedi. Firmaların bu zor süreçte ayakta kalabilmesi adına bir takım destekler beklediklerine işaret eden Güldağ, “Sektör üzerindeki vergisel yükler bu dönemde hafifletileceği gibi emek yoğun bir sektör olmamız nedeniyle işçi maliyetlerinin azaltılması yönünde de destekler verilebileceğini düşünüyoruz” diye konuştu. Devlettin bu dönemde fiyat artışlarını sektörel bazlı olarak mutlaka kontrol etmesi gerektiğini söyleyen Güldağ, “Devlerin elindeki hammadde oto kontrolsüz kaldığı sürece iç pazarda özellikle inşaat sektöründe ciddi kayıplar yaşanacak, merdivenaltı üretim artacaktır. Aynı zamanda özellikle inşaat sektöründe yaşanan kapanmalar silsile halinde aşağı yönlü olarak birçok firmayı da etkileyecek, ekonomik sıkıntılar artacaktır” değerlendirmesini yaptı. Bu noktada firmalara düşen görevler olduğuna da değinen Güldağ, ürün ve pazar çeşitlemesinin önemini hatırlattı.
“Irak’a ihracatta harçlar attı”
İhracatı da değerlendiren Mehmet Ali Güldağ şu bilgileri verdi: “Irak önemli ihraç pazarlarımızdan birini oluşturuyor. Bu ülkeye ürün gönderirken geçmişte araç başına 200 dolar civarında ödeme yaparken bugün rakam araç başına 1300-1400 dolarlara yükseldi. İran ile yapılan ikili görüşmeler sonucu bu ülkeden artık harç almıyorlar. Biz ürün gönderemezken İran’dan ürün alımında artış yaşandı. Biz de Irak ile temasa geçerek sorunun çözümlenmesini talep ediyoruz. Benzer şekilde Rusya’nın aldığı miktar da yaklaşık 3 katına çıktı. 2023 yılı ihracat hedeflerimize ulaşabilmemiz adına ülkelerle diyaloğu artırıp ikili görüşmelerle bu sorunların çözümlenmesi gerektiğini düşünüyoruz.”
“Sektörel sanayi sitesi bekliyoruz”
Mersin’de ağaç ve orman ürünleri sektörünün gücüne de dikkat çeken Güldağ, “Yapılan araştırmalara göre Mersin nüfusunun her 300 kişisinden birinin bu sektörle ilgili vergi levhası var. Her 80 kişiden birisinin de bu sektörde emekçi olduğunu görüyoruz. Bu kadar çarpıcı, belirgin bir nüfus yoğunluğu bu sektörle ilgileniyorken Mersin’de tüm iş kolları içerisinde sırasıyla ağaç işleri,sonra madeni sanatkarlar ve otomotiv sektörünün acilen branş sitelerine ihtiyacı olduğunu hatırlatmak isterim. Kentin marka değerini artırmak adına da bu konuyla ilgili acil adım atılması gerekiyor. Yeni imar planlarında branş sitelerinin konumlandırılması, yerlerinin belirlenmesi minimum 50 yıllık planlar yapılarak adım atılması gerekiyor. Ankara Siteler gibi Mersin’in de bu alanda markalaşmaması mümkün değil” dedi.