Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 9 No’lu Bilgisayar Elektrik, Elektronik, Telekomünikasyon ve Büro Cihazları Meslek Komitesi Meclis Üyeleri, e-ticaretin disipline girmesini istedi. Sistemin bayileri koruyacak şekilde yeniden düzenlenmesini talep eden Meclis Üyeleri, mevcut durumda bayilerin ana firmalar karşısında zor durumda kaldığının altını çizdi.
MTSO 9 No’lu Bilgisayar, Elektrik, Elektronik, Telekomünikasyon ve Büro Cihazları Meslek Komitesi Meclis Üyeleri pandeminin sektöre etkilerini değerlendirdi. Pandemi ile birlikte e-ticaretin daha çok ön plana çıktığını anlatan Meclis Üyeleri, bu durumun sektörü hareketlendirdiğini ancak bir takım haksızlıkları da beraberinde getirdiğini bildirdi. Yaşanan sorunlara çözüm önerilerinin sunulduğu görüşmede perakende satıştan, ortak satış kanalları oluşturulmasına, teknik hizmetten, hükümetten taleplere kadar birçok konu ele alındı.
Kayacı: “Yerinde hizmet verememe noktasında sorun yaşıyoruz”
MTSO 9 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Kayacı Bilgisayar Güvenlik Otomasyon Sistemleri Firma Sahibi Hakan Kayacı, teknoloji sektörünün pendemiden, diğer birçok sektöre oranla daha az etkilendiğini söyledi. “Şu anda ağırlıklı olarak hizmet verdiğimiz özellikle restoranlar, kafeler gibi gıda sektörüne yönelik kurumların kapanmaya başlaması nedeniyle sorun yaşıyoruz” diyen Kayacı, şöyle devam etti: “Satışlarımız elbette e-ticaret ile devam ediyor. Bu bağlamda satışlarda hareket var diyebiliriz ancak en büyük sorunu, yerinde hizmet verememe noktasında yaşıyoruz. Kameraları belki e-ticaret yöntemiyle satıyoruz ancak bunun kurulumu ya da ardından teknik destek verilmesi konusunda sorunlar oluşabiliyor. Kamera sistemi, bilgisayar sistemi, otomasyonun işletilmesi hepsi yerinde hizmet gerektiriyor. En büyük satışı bu alanlarda yapıyoruz ama sürecin bir kısmında sorun oluşuyor.”
Aynı zamanda teknik hizmet verecek personelin rahatsızlanması nedeniyle de sorun yaşanabildiğini kaydeden Kayacı, “İşlerimizde sorun olsa da kiralarımızı, kredilerimizi, maaşları, SGK’yı ödemek durumundayız” dedi. Bu dönemde sorunların azaltılması adına kira stopajının yüzde 10 olarak devam etmesini beklediklerini ifade eden Kayacı, banka kredi ödemelerinde de ötelemelerin, faizsiz ya da düşük faizlerle yapılmasını talep ettiklerini söyledi. “Şu anda ilk ötelemelerin ödeme günü geldi, KGF ödemeleri başladı ama paralelinde tekrar pandemi nedeniyle kapanmalar da başladı” diyen Kayacı, otomatik olarak ekonominin kilitlendiğini, kilidin çözülmesi için de borçların 1-2 yıla yayılmasını beklediklerini sözlerine ekledi.
Ak: “Bayileri koruyacak yeni düzenleme olmalı”
9 No’lu Komite Meclis Üyesi ve Penguen Bilgisayar Sahibi Ali Mehmet Ak, son dönemlerde yaşananların artık bir sağlık krizi olmanın ötesinde ekonomik krize dönüşmeye başladığını vurguladı. Bilişim sektöründe çalışmaları evden yönetebilmenin olanağı bulunmadığını belirten Ak, “Bu dönemde sektör adına önemli gelişmeler oldu. Esnaf e-ticarete dönmeye başladı. E-arşiv, e-fatura, e-irsaliye gibi birçok konu dijitalleşti ancak bunların yapılabilmesi için KOBİ’lerin ya da mikro işletmelerin önce gerekli altyapıya sahip olması gerekiyor. Bu altyapıyı uzaktan oluşturmak ise zor. Mutlaka yerinde müdahale gerekiyor ki bu da günümüzde oldukça zorlaştı” değerlendirmesini yaptı. Aynı zamanda büyük üreticilerle yaşadıkları sorunlara da dikkat çeken Ak şunları söyledi: “Büyük üreticilerin hemen her dijital platformda ayrı bir mağazası var ve burada bayilere verdikleri ürünlerin daha altında fiyatlarla satış yapıyorlar. Bizler ne kadar komisyonlarımızdan feragat etsek dahi kazanç elde edebilmemiz mümkün değil. Bayileri koruyacak yeni düzenlemeler getirilmesi gerekiyor. Kimse bu durumda dükkana gelip ürün almıyor çünkü üretici firma aynı ürünleri çok daha uygun fiyatlarla dijital ortamda satışa sunuyor. Buna bir çözüm üretilmeli.”
Soyutürk: “Ortak satış portalı oluşturulmalı”
9 No’lu Komite Meclis Üyesi ve AFZ Sistem Teknolojileri Firması Sahibi Ali Soyutürk de alışveriş sitelerinin talep ettiği yüksek komisyon oranlarından dert yandı. Bazı alışveriş sitelerinin yüzde 15+KDV komisyon uyguladığını, kargo ücretinin de satıcıya ait olduğunu bildiren Soyutürk, bu şartlar altında bayinin yüzde 5 kazanç elde edebilmesinin dahi zor olacağına işaret etti. Kişilerin tek tek kendi satış kanallarını kurmasının imkansız olacağını, bunun güven de vermeyeceğini belirten Soyutürk, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın desteklediği bir portal kurulması halinde sorunun çözümlenebileceğini düşündüğünü söyledi. Mevcut ekonomik durumun uzun bir süre daha devam edeceğini düşündüğünü ifade eden Soyutürk, “Aşı bulunsa dahi mevcut durumun 2022- 2023’e kadar devam edeceğini düşünüyorum. Bu durumda kendi önlemlerimizi almamız önem taşıyor” ifadelerini kullandı.